Eğitim Sitesi

Online Coğrafya Terimleri Sözlüğü

Ova

1. Bulundukları yerde çevrelerine göre çukurda kalmış, çoğunlukla alüvyonla örtülü, eğimi az, akarsuların derine gömülmediği düzlükler.

2. Çevresine göre alçakta kalmış, akarsular tarafından fazla aşındırılmamış geniş düzlüklere ova denir.

Ozon Tabakası

Atmosferin 20 - 25 km yükseğinde yeralan ve morötesi ışınların büyük kısmını tutan tabaka.

Ödemeler Dengesi

Bir yıl içinde, bir ülkede yaşayanlara öteki ülkelerde yaşayanlar arasında gerçekleşen her türlü ekonomik işlemi gösteren tablo.

Öğle

Güneş'in ufuk düzlemi üzerindeki günlük hareketi sırasında en yüksek noktaya ulaştığı zaman.

Açıklamalarıyla 1151 Coğrafya Terimi

Ölçek

1. Bir harita veya resimdeki uzaklıklarla bunların temsil ettiği gerçek uzunluklar arasındaki orandır.

2. Haritalardaki küçültme oranına ölçek denir. Bir başka ifade ile harita üzerindeki iki nokta arasındaki uzunluğun(mesafenin) gerçek uzunluğa oranıdır.

Ön Asya

Orta Doğu.

Örtü buzulu

Çok geniş alanlara yayılan, kilometrelerce alan kaplayan buzul türüdür.

Özel Konum

1- Dünya üzerindeki bir yerin çevresine, denizlere, yer şekillerine, anayollara, geçitlere ve komşularına göre konumudur.
Özel Konum; İklim koşullarını, Doğal bitki örtüsünü, Tarımsal etkinlikleri, Nüfus ve yerleşme biçimini, Ekonomik etkinlikleri, Ulaşım olanaklarını, Siyasal ve kültürel yapıyı etkiler.

2- Yerküre üzerinde bir yerin; kıtalara, denizlere, dağlara, komşu yerleşim yerlerine, yollara, yer altı ve yerüstü kaynaklarına, yükseklik değerlerine vb. durumlara göre durumudur.
Coğrafi Konumu tam olarak anlayabilmek için Paralel, Meridyen, Enlem ve Boylamın özelliklerini ve etkilerini bilmek gerekir.

Özgül Isı

Isınma ısısı, kalori.

P Dalgası

Öncül dalga demektir. Yeryüzüne paralel salınımlar oluştururlar yani boyuna dalgalardır. Hızı en büyük olan dalgalardır. Deprem kaydeden cihazlara ilk ulaşan dalgalardır. Yıkım etkisi düşüktür.(Yerin altında olduğundan)Katı kaya kütleleri içinde, Sıvıda ve havada olmak üzere bütün ortamlarda ilerleyebilir.

Paleocoğrafya

Geçmiş çağların coğrafyasını araştıran bilim dalıdır.

Paleosen

Senozoik yani 3. jeolojik zamanın alt devirlerinden ilkidir. 65-54 milyon yıl öncesini ifade eder. inseptivoraların ufak ufak yayılmaya başladığı, ilkel primatların görülmeye başlandığı devirdir.

Paleozoik Zaman

Birinci Zaman Günümüzden yaklaşık 225 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. Birinci zamanın yaklaşık 375 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. Zamanın önemli olayları: Kaledonya ve Hersinya kıvrımlarının oluşumu. Özellikle karbon devrinde kömür yataklarının oluşumu. İlk kara bitkilerinin ortaya çıkışı. Balığa benzer ilk organizmaların ortaya çıkışı. Birinci zamanı karakterize eden canlılar graptolith ve trilobittir.

Pangea

Paleozoik dönemdeki tek büyük kara parçası.

Paralel

1- Ekvatordan kutuplara doğru birer derecelik açı aralıklarıyla çizildiği varsayılan çemberlerdir.

2- Ekvatora paralel olan ve meridyenleri dik kestiği varsayılan hayali çemberlere paralel denir.

Paralellerin Özellikleri

1. Başlangıç paraleli ekvatordur. Aynı zamanda en uzun paraleldir.

2. Ekvatorun; 90 tane kuzeyinde,90 tanede güneyinde olmak üzere toplam 180 tane Paralel vardır.

3. Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin boyları kısalır Buna karşılık dereceleri büyür.

4. 90 derece paralelleri nokta halindedir.

5. Bazı paraleller özel isimlerle bilinirler.

A) 0 derece paraleli; Ekvator

B) Ekvatorun 23 derece 27 dakika kuzeyindeki paralel Yengeç Dönencesi

C) Ekvatorun 23 derece 27 dakika güneyindeki paralel Oğlak Dönencesi

D) Ekvatorun 66 derece 33 dakika kuzeyindeki paralel Kuzey Kutup Dairesi

E) Ekvatorun 66 derece 33 dakika güneyindeki paralel Güney Kutup Dairesi

F) Ekvatorun 90 derece Kuzeyindeki noktaya Kuzey Kutup Noktası,90 Derece Güneyindeki noktaya Güney Kutup Noktası denir.

6. Paraleller bir birlerini kesmezler ve birleşmezler.

7. Paraleller doğu batı doğrultusunda uzanırlar

8. Ardışık iki paralel arasındaki uzaklık 111 km'dir(Türkiye 36-42 kuzey paralelleri arasında olduğuna göre 42-36=6x111=666 km

Türkiye'nin en kuzeyiyle en güneyi arasında 666 km'lik kuş uçuşu uzaklık bulunmaktadır.

9. Ekvatorun kuzeyindeki paralellere Kuzey paralelleri, Güneyindeki paralellere Güney Paralelleri adı verilir.

10. Aynı paralel üzerinde bulunan tüm noktaların Ekvatora olan uzaklıkları aynıdır.

Paratoner

Yıldırım savar

Partikül Hareketi

Bir maddenin veya enerjinin en küçük parçacığının hareketi.

Patamoloji

Coğrafyanın akarsuları inceleyen bilim dalı

Patent

Bir buluşun sahipliğini ve kullanımını koruyan belge

Diğer Coğrafya Terimleri

İlk Sayfa ... 40 41 [42]43 44 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Coğrafya Terimleri Sözlüğü