Eğitim Sitesi

Online Deprem Terimleri Sözlüğü

Litosfer (Taşküre)

Yerkürenin dış kısmında yaklaşık 70-100 km kalınlığındaki katman. Kıtalar ve okyanuslar Litosfer içerisinde yer alırlar.

Magnitüd

Depremde açığa çıkan enerjinin bir ülçüsüdür. Prof. Richter, episantrdan 100 km. uzaklıkta ve sert zemine yerleştirilmiş özel bir sismografla (2800 büyütmeli, özel periyodu 0.8 saniye ve %80 sönümü olan bir Wood-Anderson torsiyon Sismografı ile) kaydedilmiş zemin hareketinin mikron cinsinden (1 mikron 1/1000 mm) ölçülen maksimum genliğinin 10 tabanına göre logaritmasını bir depremin "magnitüdü" olarak tanımlamıştır.

Maksimum Yer İvmesi

Bir depremde ivme kayıt cihazları tarafından ölçülen veya matematik modeller kullanılarak hesaplanan yer hareketi ivmesinin en büyük genlikli değeri.

Manto

Dünyamızın iç kısmında yer alan ve Litosfer ile Çekirdek arasında kalan ve kalınlığı 2900 km olan katmana Manto adı verilir.

Açıklamalarıyla 92 Deprem Terimi

Mikrodeprem

Büyüklükleri 3 ve altında olduğundan kolayca hissedilemeyen, ancak sismik kayıt cihazları tarafından kaydedilen deprem.

MM Deprem Şiddet Cetveli

1931 yılında Amerikalı sismologlar Wood ve Neuman tarafından Mercalli şiddet cetvelinin değiştirilmesiyle oluşturulan cetvel. Orijinali, 1900’lü yılların başında bir İtalyan bilim adamı olan Mercalli tarafından depremlerin insanlar, yapılar ve arazi üzerindeki gözlenen etkilerine göre düzenlenmiş 12 dereceli deprem şiddet cetvelidir

MSK Deprem Şiddet Cetveli

Avrupa kıtasındaki deprem özellikleri, yapı türleri ve hasar sonuçları esas alınarak Medvedev, Sponheur ve Karnik adlı bilim insanları tarafından 1964 yılında geliştirilmiş ve Avrupa Sismoloji Komisyonu tarafından onaylanmış 12 (XII) derecelik deprem şiddet cetveli. Şiddet dereceleri, Roma rakamıyla ifade edilir. Geliştiren bilim adamlarının isimlerinin baş harfleri olan MSK şiddet cetveli olarak anılır. Bu şiddet cetveli, ülkemizde de 1970’li yıllardan bu yana yaygın olarak kullanılmaktadır.

Mücbir Sebep

İnsan iradesi, gücü ve müdahalesiyle önüne geçilemeyen deprem, yıldırım, kasırga gibi doğa kaynaklı afetler; kanuni grev, genel salgın hastalık, kısmî veya genel seferberlik ilânı ve gerektiğinde AFAD tarafından belirlenecek benzeri diğer hâller.

Odak Derinliği

Deprem enerjisinin açığa çıktığı noktanın yeryüzüne olan en kısa uzaklığı.

Öncü Deprem

Belirli büyüklükteki bir deprem öncesinde aynı zonda meydana gelmiş daha küçük magnitüdlü deprem.Bir depremin öncü olup olmadığı, aynı fay zonu içinde belirli bir süre sonra daha büyük bir deprem meydana geldiğinde anlaşılır.

Peril

Sigorta poliçelerinin kapsadığı deprem, yangın, kuraklık gibi tehlikelere verilen genel ad.

Psikolojik Destek

Özellikle deprem gibi büyük yıkım getiren afetler sonrasında bir kısım afetzedede görülen ruhsal sorunların giderilmesi amacıyla profesyonel kişilerce verilen psikolojik yardım hizmeti.

Richter Ölçeği

Bilim adamı Charles Francis Richter tarafından geliştirilen ve depremlerin aletsel büyüklüğünü tanımlamak için kullanılan ölçek.

Sıvılaşma

Suya doygun ince taneli kum ve siltli katmanların; sarsıntının (depremin) etkisi ile boşluk suyu basıncının artmasıyla etkin yatay gerilmenin sıfır olması ve sonuç olarak bu katmanın taşıma gücünü tamamen yitirmesi ve sıvı gibi davranması olayıdır.

Sismik Boşluk

Aktif bir fay zonunun uzun süre deprem üretmeyen kısmı. Bu kısımlardaki uzun süreli hareketsizlikler gelecekte büyük bir deprem olma ihtimalini artırır.

Sismik Moment

Deprem magnitüdünün ölçüsü, erg cinsinden açığa çıkan enerji. Bir depremin büyüklüğü açığa çıkan enerjisiyle ilişkilidir ve yayınım mekanizmasından bağımsızdır. Sismik moment M0, bir depremin boyutunu belirlemede en iyi ölçüm olarak dikkate alınabilir.

Sismoloji

Depremlerin oluş nedenleri, deprem dalgalarının yerküre içinde nasıl yayıldıkları, zayıf ve kuvvetli yer hareketinin kayıt edilmesi, ölçülmesi ve değerlendirilmesi teknikleri, deprem tehlikesinin belirlenmesi ve zararlarının azaltılması konuları ile uğraşan jeofizik biliminin uzmanlık alanı, deprem bilimi.

Sismometre

Sismik enerjiyi elektrik voltajına çeviren sismik kayıt aleti veya sistemi. Birbirlerine dik üç jeofon hareketin üç bileşenini kaydetmekte kullanılır. Sismometre, doğal ve suni titreşimler ile depremleri, özel kâğıtlar üzerine veya sayısal ortamda kaydeden; büyüklüğünü, süresini, merkezini ve oluş zamanlarını işaretleyen ve gerektiğinde iletişim araçları kanalıyla merkezlere nakleden deprem kayıtçısıdır.

Sismotektonik

Tektonik hareketlerle depremselliğin ilişkisini yorumlayan ve depremin gelişim sürecini inceleyen özel uzmanlık alanıdır. Fayların aktif olup olmadığı, çok eski ve güncel deprem oluşumlarının faylarla ilişkisi bu çalışmalar sonucunda ortaya çıkarılmaktadır.

Süneklik

Yapıların deprem gibi dış kuvvetlerin etkisi atında plastik şekil değiştirebilme kapasitesi.

Diğer Deprem Terimleri

1 2 3 [4]5

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Deprem Terimleri Sözlüğü