Eğitim Sitesi

Online Tiyatro Terimleri Sözlüğü

Oyun Müziği

Oynanan oyuna anlam açısından yardımcı olan müzik. Bu, bazen bir imgeyi ya da bir ögeyi sürekli olarak vurgulamakta, bazen de atmosfer yaratmakta da kullanılır. Brecht'in Epik Tiyatro'sunda müzik yabancılaştırmayı gerektirecek biçimde hedeflenir.

Oyun Planı

Oynanacak veya halen oynanmamış oyunların serisidir. Tiyatrolar oyun planlarını oyun sürelerine göre tanzim ederler. Oyun planı, ilk gösterimleri, yeniden sahnelemeleri, sahneye koyma taahhütlerini ve uzun aradan sonra yeniden gösterimlerini içerebilir.

Oyun Sanatbilimi

Tiyatro tarihçisi, incelemecisi ve kuramcılarının oyun metni üzerindeki çalışmalarını ve sonra da oyunun sahnelenmesi açısından sanatsal bilgileri kapsayan uğraş alanı. Metin üzerinde yapılan çalışmaların tümüne 'kuramsal dramaturgi', oyuncular ile sahne üzerinde yapılan çalışmalara da 'uygulamalı dramaturgi' denilir.

Oyun Sanatı Uzmanı

Oyun sanatını ve uygulayışını bilen kimse. XVIII. yüzyılda,Alman yazar ve kuramcı Gotthold Ephraim Lessing'in, Yunanca kökten yararlanıp ortaya attığı bu terim, başlangıçta oyun yazarı ve yöneticisi için kullanılmıştır. Bugünkü anlamı ile tiyatronun bilim ve sanat danışmanı. Oyun Sanatı Uzmanı'nın görevleri çeşitlidir:
1- Çalıştığı tiyatro için, seyirciyi, tiyatronun teknik olanaklarını ve sanatçı kadrosunu dikkate alıp oyun seçmek ve önermek;
2- Gönderilen yapıtlar üzerinde, gerektiğinde yazar ile çalışma yapmak;
3- Yeni oyun yazarları bulmak;
4- Dünya tiyatrosundaki gelişmeleri izleyerek çalıştığı tiyatroya yol göstermek;
5- Gerektiğinde bazı konularda yönetmene malzeme sağlamak, ön çalışmalar yaparak gerekli bilgi ve belgeleri sağlamak;
6- Seyirciler için yayımlanan tiyatro dergisini yada oyun izlencesini bastırmak;
7- Tiyatro belgeliğini ve kitaplığını kurmak, yönetmek, tiyatro için gerekli bulduğu kitapların satın alınmasını önermek;
8- Çalıştığı tiyatronun olanakları varsa tiyatroya ya da sanata ilişkin çeşitli sanat etkinlikleri düzenlemek.

Açıklamalarıyla 564 Tiyatro Terimi

Oyun Süresi

Bir oyunun gerektirdiği oynayış süresi.

Oyun Taslağı

Yazarın oyununu yazmadan önce, saptadığı özellikleri ve konu özetini gösterdiği betiktir.

Oyun Yazarı

Tiyatro sanatının kurallarına ve gereklerine uygun, seyirci karşısında oynanmak üzere oyun yazan kimse. Yazarlık konusunda, belli ilkeler ve teknik bilgiler gerektiğinden, doğuştan yaratıcılık dışında sahne uygulayımını öğrenme gerektiren yazarlık dalı.

Oyuncak Tiyatro

XII. yüzyılın ilk yarısında İngiltere'de W.West'in o dönemin oyunlarını kartondan üç boyutlu dekor ve giysilerle lapamsıyla ortaya çıkan oyuncak. Bu çok tutulan oyuncak çocuk kitaplarında günümüze kadar gelmiştir.

Oyuncu

Bir oyun kişisini, bilgisi, tekniği ve yaratma gücü ile canlandıran yada gösteren sahne sanatçısı. Etkin ve inandırıcı oyunculuk için sanatçının kendini bir instruman durumuna getiren solunum, ses ve beden tekniğini edinmiş ve olmuş gerekir.

Oyuncu Aynası

Yüzü, başın arkasını ve her iki profili gösteren iki kanatlı, kanatları açılır kapanır ayna. Bu aynanın çevresi genellikle 25 vatlık buzlu ışıtaçlarla donatılır.

Oyuncu Yönetici

Aynı zamanda tiyatroyu yöneten oyuncu için kullanılır. Örn : Genco Erkal- Ferhan Şensoy vb.

Oyuncu Yönetmen

Örn.: Şakir Gürzumar, Yücel Erten vb.

Ödenekli Tiyatro

Devlet, yerel yönetim, eyalet, kent tarafından belli bir ödenek verilerek paraca desteklenen tiyatronun tümü. Örn: Devlet tiyatroları, İstanbul şehir, tiyatroları, Bakırköy Belediye Tiyatrosu.

Öfkeli Genç Kuşak

İngiltere'de 1950'lerin ortalarında tiyatroyu biçemsel ve içeriksel olarak etkilemiş oyun yazarları için kullanılan, Leslie Paul'ün Öfkeli Genç Adam adlı özyaşamsal romanın başlığından türetilmiş kavram. İngiltere'de savaş sonrası toplumsal gelişmeler karşısında hoşnut olmayan bu "öfkeli" genç oyun yazarları, tiyatroda bakış açısı değişikliği istemişler; toplumsal yaşamı işçi, emekçi ve küçük burjuva kesimlerin, "küçük insan"ın bakış açısından eleştiriye bağımlı kılmışlar; ancak somut çözüm getirememişler, toplumsal çelişmeleri göreneksel natüralist tarzda yansıtmakla kalmışlardır. Öfkeli Genç Kuşak, İngiltere'de serbest tiyatroların gelişmesine öncülük etmiştir. Öfkeli Genç Kuşak'ın oyun yazarları arasında John Osborne, Arnold Wesker, John Arden, S. Delaney; tiyatroları arasında da Royal Court Theatre, Theatre Workshop sayılabilir.

Ölü Nokta

Oyun alanında yetersiz aydınlatılmış yer.

Ön Oyun

Oyun ana bölümünden önce bilgi vermede kullanılan giriş bölümü. Oyuna konu olan olgudan önce geçenleri özetler.

Ön Sahne

Çerçeve sahnenin önünde bulunan iki ile dört metre arasında genişliği olan çıkıntı.

Ön Sahne Işıkları

Seyirci salonunda, tavanın sahneye yakın yerinden sahneye yönetilmiş dizi ışıklarının tümüne verilen ad.

Ön Yerler

Çok katlı tiyatrolarda, zemin katın sahneye yakın kesiminde bulunan seyir yeri.

Ön Yüz

Bir tiyatro yapısının ön yüzü.

Diğer Tiyatro Terimleri

İlk Sayfa ... 18 19 [20]21 22 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Tiyatro Terimleri Sözlüğü