Güncel Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) terimleri sözlüğümüzde Hat terimi ile ilgili, kısa açıklayıcı bilgiler aşağıda gösterilmektedir. Hat nedir? Hat ne demek? Hat hakkında kısa bilgi gibi içerik arayışınıza cevap olabilecek kısa bilgiler sayfamızda yer almaktadır.
Hat Terimi Hakkında Bilgiler
Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi Olarak Hat:
Yazı. Bazan da, hüsn-i hat gibi, "güzel yazı" anlamında kullanılmıştır.
Arap yazısı zamanla ve özellikle Türklerin elinde çok gelişmiş, büyük bir estetik değer kazanmıştır. Bu gelişmelerle birçok yazı çeşidi ortaya çıkmıştır: Ma'kili, küf i, aklâm-ı sitte (altı kalem, şeş kalem : sülüs, nesih, muhakkak, reyhani, tevki*, rik'a), talik, divani, siyakat, icazet...
Bunlara şikeste, sünbüli, seçeri, celiler, hurdalar, mülâsıklar, kırmalar, gubariler ve bezeme yazıları da eklenirse İslâm yazılarının sayısı çok artacaktır. Bunların bir kısmı sanat endişesi ile bir kısmı da pratik gaye ile ortaya çıkmıştır. Ama her iki şekilde de daima güzellik fikri hakim olmuştur.
Böylece hüsn-i hat «güzel yazı, yazı güzelliği» adı altında güzel sanatların bir kolu, hattatlık adı altında da bir sanat mesleği meydana gelmiştir. Hat sanatı uzun yıllar levhalarda resmin, de yerini tutmuş ve şaheserler meydana getirilmiştir.
Yapı-Dekorasyon Terimi Olarak Hat:
Çizgi.
Tarih Terimi Olarak Hat:
Güzel yazı yazma sanatı.
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi Olarak Hat:
Çizgi, sınır çizgisi, güzel yazı.
Sanat Terimi Olarak Hat:
1. Arap harfleri çevresinde oluşmuş güzel yazı sanatı.
2. Yazı. Hat sanatında kullanılan yazı türlerinden her biri.
Osmanlı Türkçesi Terimi Olarak Hat:
Güzel yazı yazma sanatı.
İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimi Olarak Hat:
1- Çizgi, sınır.
2- Yazı.
3- Ulaşım sağlayan bir taşıtın uğradığı yerlerin bütünü, yol, geçek.
Elektrik Terimi Olarak Hat:
Enerji iletimine (nakline) yarayan ve üzerinde izolesi bulunmayan demir, toprak vs. iletken ortama karşı yalıtılmış olan örgülü çıplak iletkendir.
Kur’an-ı Kerim Terimi Olarak Hat:
1. Güzel yazı yazma, sanatkârane yazılmış yazı.
2. Arap harflerinin yazımından doğarak İslam medeniyetinde başlı başına bir konum kazanan güzel yazı sanatı.
Benzer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri
Hatai (Hatayı): Merkezinde lotusu andıran stilize edilmiş bir çiçek, motifi ve etrafındaki dallarda stilize çiçek ve yapraklar bulunan süsleme biçimi. Ayrıca eskiden kullanılan kâğıtlardan birinin adıdır. Türkistan'da Hatay şehrinde imal edilir, ham olarak gelir ve abadi gibi aharlanıp mührelendikten sonra kullanılırdı. Ağaç elyafından yapılmıştır.
Hatem: Mühür.
Hatime: Bitiş. Yazma kitaplarda müellifin eserini bitirirken yazdığı duaları, hattatını, varsa müzehhibini belirten yazılan kapsayan son yaprak. El yazması kitapların son sayfası, genellikle eseri kaleme alan hattatın imzası burada bulunurdu ve kitabın ilk sayfaları gibi son sayfası da tezhiplenirdi.
Hatip Ebrusu: H. XII. (Milâdi XVIII.) yüzyılda Ayasofya hatibi olduğu bilinen zatın yaptığı ebrulara ve benzerlerine verilen ad. Belirgin olmayan dörtgen köşelerinde renkli çiçek desenleri şeklinde tertiplenmiş ebrulardır.
Hattat: 1. Bir hat üstâdından meşk edip icâzet alarak, hat eserleri yazmaya ve hat sanatını öğretmeye yetkili olan sanatçı.
2. Hat yazan kişi. Güzel yazı yazan sanatçı. Son Abbasi halifesi Musta'sım Billâh'ın. kölesi olduğu söylenen Amasyalı Yâkut-ı Musta'sımi'ye kadar kalemin ağzı düz kesilirdi. Yakut eğri keserek tahrif-i kalemi bulmuş ve aklâm-ı sitteye yeni bir biçim kazandırmıştır. İşte Yakut'a, sanatta yaptığı bu yenilikten dolayı hattat denilmiş, hat ve hattatlık Yakut'la seçkin bir sanat ekolü hâline gelince kelime terimleşmiştir. Yakut'tan önce güzel yazı yazanlara katip denildiği gibi hattat da deniliyordu, fakat Yakut 'tan sonra yalnız hattat kelimesi kullanılmış, katip ve küttâp denilmemiştir. Mir Ali Herevi'ye göre hattat olmak için beş şey gerektir: Birincisi dikkat-i tab', ikincisi yazıdan anlamak, üçüncüsü elde kuvvet, dördüncüsü emek çekmek, beşincisi yazı için lâzım gelen kâğıt, kalem ve mürekkebin en iyilerinin bulunması.
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Online Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğü