Güncel Edebiyat terimleri sözlüğümüzde İltizam terimi ile ilgili, kısa açıklayıcı bilgiler aşağıda gösterilmektedir. İltizam nedir? İltizam ne demek? İltizam hakkında kısa bilgi gibi içerik arayışınıza cevap olabilecek kısa bilgiler sayfamızda yer almaktadır.
İltizam Terimi Hakkında Bilgiler
Edebiyat Terimi Olarak İltizam:
Şiirde kafiyeyi sağlayan ya da düzyazıda "seci" olarak kullanılan sözcükten önce gelen ve kafiye ile aynı sayıda harf içeren benzer sözcükler kullanarak yapılan sanattır.Örnek: Merasim-i tevkîr-i tevfirinde ihmal-ü taksîr olunmayup hıl-i fâhire ve in'âmât-ı zâhire ve ziyâfât-ı vâfire ile Zülkadiroğlu tâifesi muğtenem oldular.
Tarih Terimi Olarak İltizam:
1. Osmanlı Devletinde hazineye ait (Beyt-ül Mal) bir gelir kaynağının belli bir ücret karşılığında (açık artırma ile) kişilere satılması yöntemidir. Bu kişilere de mültezim denir.
2. Tımar sisteminin kalkmasından sonra ürün vergilerinin toplanması için kurulan sistem.
3. Osmanlılarda bir bölgenin gelirlerinin açık arttırma yöntemi ile peşin satılmasıdır.
Hukuk Terimi Olarak İltizam:
Kendi için gerekli sayma; gerektirme
Osmanlı Türkçesi Terimi Olarak İltizam:
Vergilerden birini bedel karşılığında alma toplama yetkisi, toplayana da mültezim denirdi.
İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Terimi Olarak İltizam:
Hazine malı bir gelir kaynağının belli bir ücret karşılığında kişilere satılması yöntemi.
Benzer Edebiyat Terimleri
İnsicam: Sözün düzgün, tutarlı ve birbirine bağlanak söylenmesi. Sözcükler titizlikle seçilir, art arda gelen cümlelerde anlamlı bir diziliş aranır.
İnşa: Divan edebiyatında edebi sanatlarla yüklü, süslü düzyazılara verilen isim. İnşa yazanlara "münşi" denir. Günümüzdeki anlamı kompozisyon.
İntihal: Başkasına ait eserlerden parçalar alıp kendisininmiş gibi gösterme. Aşırma veya ahz u sirkat tabirleri de aynı anlama gelir. İntihal şiirde olursa şirkat-ı şi'r bu işi yapan da düzd-i sühan (söz hırsızı) diye anılır. Sünbülzâde Vehbi, Sirkat-ı şi'r (şiir çalma) olayı için şu beyti söylemiştir:
Sirkat-ı şi'r edene kat'i zeban lâzımdır
Böyledir şer-i belâgatle fetâvâ-yı sühan.
İrsal-ı Mesel: Anlamla ilgili sanatlardandır. Söylenen fikri kuvvetlendirmek için araya atasözü veya atasözü değerinde örnekler katmaya denir. İleri sürülen düşünce, kendisiyle ortak nokta bulunmayan başka bir düşünceyle birlikte kullanılır. İrad-ı mesel de denir. Örnekler genellikle herkes tarafından bilinen, söylenen, kabul edilen atasözleri, vecizeler ve hikmetli sözlerden seçilir.
Örnek: Tok olanlar bilemez çektiğini aç kalanın
Sırtı pek kimseye ahvâl-i şita yaz görülür
Samî
İstidrad: Uygun bir yerde konu dışında bir şey anlatmak. Konuya açıklık getirmek, okuyucunun veya dinleyicinin istifadesini sağlamak için bu yola başvurulur. Bu tür ara girişler "İstidrad" başlığı ile yazılır, bitiş yeri ayrıca belirtilirdi. Sonra bu yöntem bırakıldı, başlık koymadan açıklama yapıp "Sadede gelelim" sözüyle asıl konuya dönülmeye başlandı. Zamanımızda istidradlar kısa olmak kaydıyla parantez veya iki çizgi arasında yapılır.
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Online Edebiyat Terimleri Sözlüğü