Güncel Diksiyon ve Hitabet terimleri sözlüğümüzde Kekemelik terimi ile ilgili, kısa açıklayıcı bilgiler aşağıda gösterilmektedir. Kekemelik nedir? Kekemelik ne demek? Kekemelik hakkında kısa bilgi gibi içerik arayışınıza cevap olabilecek kısa bilgiler sayfamızda yer almaktadır.
Kekemelik Terimi Hakkında Bilgiler
Diksiyon ve Hitabet Terimi Olarak Kekemelik:
1. Damak sesleriyle başlayan kelimeleri ve heceleri tekrarlayarak birdenbire söyleyen ve keserek konuşan, keke, kekeç
2. Bazı heceleri tekrarlamak, bazılarını patlayıcı bir konuşma şeklinde zorlukla söylemek ve söylenemeyen hecelerin başlangıcında duraklamak şeklinde görülen bir konuşma bozukluğudur.
Kekemeler genelde p, f, g, d, b, k gibi patlayıcı harfleri veya bu patlayıcı ünsüzlerle başlayan heceleri duraksayarak, zorlanarak çıkarırlar. Damak sesleriyle başlayan kelimeleri de birden söyleyemezler, tekrar eder be güçlükle oluştururlar.
Özel Eğitim Terimi Olarak Kekemelik:
Kekemelik, seslerin, hecelerin, sözcüklerin söylenmesinde işitilebilir veya sessiz tekrar ve uzatmalar biçiminde sözlü anlatım akıcılığındaki bozukluk olarak tanımlanabilir. Bazen bu bozukluklar konuşma organlarının hareketleri ile ilgili ya da ilgisiz beden hareketleri ile birlikte görülmektedir. Bu bozukluklar sıklıkla heyecan veya gerilim durumlarının ve korkuların, utanma, rahatsızlık gibi özel duyguların belirtisidir.
Kekemelik kız çocuklara oranla erkek çocuklar arasında daha sık görülmektedir. Ayrıca kekemeliğin derecesi de erkek çocuklarda kızlara oranla daha fazla olmakta ve problemin sürekliliği de erkekler aleyhine fazla olmaktadır.
Kekemelik, konuşmada tutukluk, bocalama ve tekrar normal konuşmaya dönüş gibi belirtilerle 3-4 yaşındaki çocuklarda başlayabilir. Asıl kekemelik tablosunun gerçek yerleşimi daha çok 5-6 yaşlarında olur. Sınıfta bir şey okuyacağı sırada kekeleyen çocuk, şarkı söylerken ya da telefonla konuşurken kekelemeyebilir. Çocukların çoğunlukla 2,5 -3,5 yaşları arasında kekelemelerinin nedeni, bu sırada çocuğun özellikle heyecanlıyken düşünce ile dilini birbirine karıştırmasından kaynaklanmaktadır. Sözcük dağarcığı kısıtlı olmasına karşın çok şey söylemek isteyen çocuk, konuşmada zorluk çeker ve sonuç olarak kekeler.
Benzer Diksiyon ve Hitabet Terimleri
Kısalma ve Uzama: Alınma sözcüklerdeki uzun ünlüler çoğunlukla korunmakla birlikte bu ünlülerin bir bölümü Türkçeye uyum sağlayarak kısalmıştır. Sözcük yalın olduğunda kısa söylenen bu ünlüler, eklenmeyle bir açık seslem ünlüsüne dönüşünce eski uzunlukları yeniden ortaya çıkar. hukuk > huku:ku vücut > vücu:du hesap > hesa:bı cevap > ceva:bı
Leleştirme: "r" sesinin yerine "l" ve "n" sesini çıkarmaktır. Örnek: servi=selvi, merhem=mehlem, fincan=filcan
Pelteklik: 1. Dilini dişlerinin arasına alır gibi konuşan ve bu yüzden s, z gibi sesleri kusurlu söyleyen (kimse).
2. B, R, S, Z gibi seslerden birini ya da birkaçını söyleyememek biçiminde kendini gösteren, daha çok dil ucuyla konuşma biçimi görülen bir bozukluktur. "Birader" yerine "bilader", "söyledim" yerine "şöyledim" demek gibi...
3. Bir harfin çıkarılamayarak bir diğeri ile değirilmesidir. Bu durum dilin yeterince eğitilmemesinden, lehçelerin yapısından veya bazı dillerin fazla etkisinde kalmaktan kaynaklanabilir. Türkçe üzerinde tespit edilen pelteklik türleri aşağıda belirtilmiştir.
Zeleştirme:(J) yeri (Z) .Örnek: Jale-Zale, Jilet-Zilet,
Seleştirme: Ş yerine S. Örnek: Paşâm-Pasam, şapka-Sapka
Jeleştirme: C yerine J. Örnek: Ancak-Anjak), Kucak -Kujak
Şeleştirme: S yerine Ş. Örnek: Sana söylüyorum-yerine sana şöylüyorum
Leleştirme: (R) yerine (L). Örnek: Birader-Bilader, Berber-Belber, Merhem-Melhem, Terlik-Tellik
İnce â yerine kalın a: Kemâl-Kemal, Lâstik-Lastik
dersimiz.com
Yukarıdaki örneklerde ilk sırada belirtilen sesler çıkarılamadığından ikinci sesler onların yerine ikame edilmektedir. Bu seslerin çıkarılamaması durumunda bunların üzerinde uygun alıştırmaların sık sık yapılması gerekmektedir.
J- Jilet, jandarma, jale, jumbo,
Ş- Paşa, şaka, şakir, şeker
R- Rüya, hücreler, hürrem, harran, sarraf
A- Lale, lastik, lahana, kamil
S- Sorgun, hassasiyet, fason
Ses Aralığı: Bir insanın çıkartabileceği frekansların toplamına sesin genişliği denir.
Şeleştirme: "s" sesinin yerine "ş" veya "j" sesini çıkarmaktır.Örnek: dispanser=dişpanser, şemsiye=şemşiye
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Online Diksiyon ve Hitabet Terimleri Sözlüğü