Eğitim Sitesi

Lehçe Nedir? Lehçe Hakkında Kısaca Bilgi

Güncel Edebiyat terimleri sözlüğümüzde Lehçe terimi ile ilgili, kısa açıklayıcı bilgiler aşağıda gösterilmektedir. Lehçe nedir? Lehçe ne demek? Lehçe hakkında kısa bilgi gibi içerik arayışınıza cevap olabilecek kısa bilgiler sayfamızda yer almaktadır.

Lehçe Terimi Hakkında Bilgiler

Edebiyat Terimi Olarak Lehçe:

1. Bir dilin tarihsel, toplumsal, kültürel nedenlerle dilbilgisi ve sözlük açılarından ayrımlaşmış biçimi.

2. Bir dilin bilinen ve izlenebilen tarihinden önce, karanlık bir devrinde kendisinden ayrılmış olup çok büyük ayrılık gösteren kolları.


Türkçe-Dil Bilgisi Terimi Olarak Lehçe:

1. Bir ana dilin, ses, yapı ve söz dizimi bakımlarından büyük ayrılık gösteren kolu.

2. Bir dilin tarihi, siyasi, sosyal ve kültürel nedenlerle değişik bölgelerde, zamanla ses yapısı, şekil yapısı ve kelime hazinesi bakımından önemli farklarla birbirinden ayrılan kollarından her biri: Türkçenin Anadolu, Azeri, Özbek, Kazak, Kırgız, Türkmen lehçeleri gibi.


Diksiyon ve Hitabet Terimi Olarak Lehçe:

1. Bir dilin tarihi, siyasi, sosyal ve kültürel sebeplerle çeşitli bölgelerde zamanla ses, yapı ve kelime dağarcığı bakımından önemli farklarla birbirinden ayrılan kollarına lehçe denir,

Türkçenin Anadolu, Azerî, Özbek, Kazak, Kırgız, Türkmen lehçeleri gibi. Lehçeleri, yapıları bakımından birbirine yakın ve uzak lehçeler olarak ayırabildiğimiz gibi, taşıdıkları özelliklerdeki ortaklık bakımından da gruplara ayırabiliriz. Nitekim Yakut ve Çuvaş lehçeleri Türk dilinden çok eskiden ayrılmış kollar olarak Türkiye Türkçesine ve öteki Türk lehçelerine uzak lehçelerdir; ayrılıklar çok derindir. Azerî ve Türkmen lehçeleri ise TT'nin yakın lehçeleridir.Türkçenin Kuzeybatı (Kıpçak), Güneybatı (Oğuz-Türkmen), Güneydoğu ve Kuzeydoğu (Altay bölgesi lehçeleri) olmak üzere dört lehçe grubu vardır.

2. Bir dilin tarihsel, bölgesel, siyasal sebeplerden dolayı ses, yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan kolu, diyalekt.

3. Herhangi bir dilden bilinen tarihi seyir içinde veya daha önceden ayrılmış olup ses, şekil ve kelime ayrılıkları gösteren kollara lehçe adı verilir. Örneğin; Türkçeden tarih içinde bilinen zamanlarda ayrılmış olan Azerbaycan, Kazak ve Özbek Türkçesi gibi kollar yakın lehçe kabul edilmektedir.


Sunuculuk-Televizyonculuk Terimi Olarak Lehçe:

Bir dilin tarihi, bölgesel, siyasi sebeplerden dolayı ses, yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan kolu.


Kur’an-ı Kerim Terimi Olarak Lehçe:

Bir dilin tarihsel, bölgesel, siyasal sebeplerden dolayı ses, yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan kolu, diyalekt.


Benzer Edebiyat Terimleri

Letrizm: 20. yüzyılda, Romen asıllı İsodore İsou'nun öncülüğünü yaptığı, sözcükleri, sözcüklerin anlamsal değerlerini hiçe sayan şiirde temel birim olarak harfi benimseyen edebiyat akımı.

Mahlas Beyti: Şairin mahlas olarak seçtiği adın geçtiği beyte denir.

Mecaz-ı Mürsel: Benzetme amacı güdülmeden bir sözün, aralarındaki ilgi dolayısıyla bir başka söz yerine kullanılmasıdır.

Bu sanatta benzetme amacı olmaz.
Mecaz-ı Mürsel Örnekleri:

• İç-dış
Havalar da soğudu, artık bundan sonra sobalar da yanar.

• parça-bütün
Dalgalan sen de şafaklar gibi ey nazlı hilâl

• neden-sonuç
Bereket yağıyor; çiftçinin yüzü gülecek.

Meşrutiyet Edebiyatı: Türk edebiyatının tarihsel gelişimi içinde II. Meşrutiyet'in ilanından (1908) Cumhuriyet'e (1923) kadar süre içinde edebiyatla ilgili oluşumların tümüne verilen ad.

Metin: Bir yazıyı oluşturan ses, sözcük, cümle, birbirini izleyen cümleler bütünü ve onlarla ilgili dilsel düzenlemelerin tümü.

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Online Edebiyat Terimleri Sözlüğü