Emperyalizm Nedir? Hakkında Bilgi

Bir devletin sınırlarını, siyasî, askerî, ekonomik güç ve nüfuz alanını sürekli genişletme politikası. "İmparatorluk kurma eğilimi" anlamına gelen emperyalizm sözcüğü, eski çağlarda kurulmuş birçok imparatorluğun politikaları için de kullanılır. Mısır, Roma, Pers İmparatorluğu, Napoléon Fransası, geniş topraklar üzerine yayıldılar ve bu topraklarda yaşayan halklardan uzun yıllar boyunca çıkar sağladılar. Çeşitli halkları egemenlik altına alma zorunluluğu, emperyalist rejimlere otoriter ve saldırgan bir nitelik kazandırdı. 19. yüzyılda, üretimin belirli ellerde toplanması, karteller, tröstler gibi tekelci grupları oluşturdu. Birkaç büyük banka, ekonomik yaşamı bütünüyle egemenliği altına aldı ve tekelci bir nitelik kazanmış olan malî sermaye, banka sermayesiyle kaynaştı. Meta ihracatı yerine, sermaye ihracı ön plana geçti. 19. yüzyılın son yarısı, kapitalist devletlerin, dünyanın fethedilmemiş sömürgelerini ele geçirme çabaları ve bu konuda birbirleriyle yarışmaları şeklinde geçti. Ekonomik bakımdan en ileri durumda bulunan İngiltere ve Fransa, 19. yüzyılın sonlarından itibaren Almanya, ABD ve Japonya'nın rekabetiyle karşılaştılar. Emperyalizm, serpilip geliştiği ilk ülke olan İngiltere'de sömürgeci bir karakter taşıyordu. Fransız emperyalizmi de, sömürgeci niteliğinin yanı sıra, finans oligarşisinin egemenliğine dayanıyordu. Alman kapitalizmi, Alman Birliği'nin kurulmasıyla, emperyalizme dönüşmeye başladı. İmparatorluğun temel dayanağı, Prusya askerî örgütünün çekirdeği olan Junkerler ile tröst sermayesi arasında kurulan yakın ilişkiydi. Rus emperyalizmine gelince, doğuda Japonya ile çatışırken, güneyde Akdeniz'e inebilmek için Balkan ülkelerine ve Boğazlar'a (Osmanlılar) karşı saldırgan bir politika geliştiriyordu. Japon emperyalizmi de, Alman emperyalizmine benzer bir nitelik gösteriyordu. Amerikan emperyalizmi, bir yanda geleneksel bir sömürgecilik biçimi olan askerî işgal yöntemini benimserken, öte yandan kendi hükümet çıkarları doğrultusunda hareket eden bir devletler zinciri yaratma eğilimi gösterdi. Günümüzde emperyalizm terimi özellikle 1870 sonrası gelişmeleri açıklamak için kullanılmaktadır. Bu süreci başlatan ve sürdüren temel nedenler, değerli madenleri elden geldiğince metropollere yığmak, üretim fazlasına yeni pazarlar ve yeni hammadde kaynakları bulmak, sermaye fazlası için yeni yatırım olanakları aramak ve nüfus artışını önlemekti.