Ege bölgesinin Büyük Menderes'ten sonra en uzun akarsuyu. İki kol hâlinde Gediz kasabasının güney doğusundaki Murat Dağı ile, kasaba çevresindeki Şaphâne Dağından doğar. Uşak'ın batısında bu iki kol birleşerek güneybatıya doğru ilerler. Dalgalı yaylalar içinde, ilerleyerek Selendi'nin güneyinden geçer. Daha sonra kuzeybatıya yönelir. Sâlihli civârında kendi adıyla anılan ovaya girmeden önce önü, Demirköprü Barajı ile kesilmiş ve gerisinde 20 km uzunluğunda bir göl meydana gelmiştir.
Daha sonra ova içerisinden geçen Gediz, sağdan Alaşehir Suyunu, Manisa yakınlarında Akhisar Ovasından gelen Kum Çayını alır. Manisa'nın yakınından geçerek Dumanlı Dağ ile Manisa Dağı arasındaki Menemen Boğazına girer. Menemen kasabasının kuzeyinden geçerek, delta ovasına girer ve Foça'nın güneyinde İzmir Körfezinde denize dökülür. Gediz'in eski adı Hermos'tur. 17.500 km2lik havzası vardır. Uzunluğu 401 kilometredir.
Gediz daha önce Menemen Boğazını geçtikten sonra, güneybatıya yönelerek İzmir Körfezinin daha güney kısımlarında sığ bir kıyıda denize dökülüyordu. Körfezi alüvyonlarıyla doldurma tehlikesine karşılık nehir yatağı 1886'da batıya doğru çevrilmiş ve körfezin kuzeyinde denize dökülmesi sağlanmıştır.
Nehrin suları yazın azalmakla birlikte, Alaşehir Suyunu aldığı yerden îtibâren Gediz Vâdisi (Gediz Ovası, Manisa Ovası vb.) Ege bölgesinin tarım bakımından en zengin bölgesinden biridir.
