mahallî idârelerin (il özel idâresi, belediye, köy) yapacakları hizmetlerin gerçekleşmesi için kredi vermek, yatırım projelerinin yapılmasını sağlamak ve diğer bankacılık hizmetlerini yapmak gâyesiyle kurulmuş kamu bankası.
İller Bankası, 11.6.1933 târihinde 15 milyon lira sermâyeyle "Belediyeler Bankası" olarak kurulmuştur. Daha sonra il özel idâreleri ve köyleri de içine almak maksadıyla 13.6.1945 târihinde İller Bankası hâline getirilmiştir.
İller Bankası kuruluş gâyesinin gerektirdiği teknik ve mâlî hizmetlerin yanısıra her türlü bankacılık hizmetini yürütmektedir. Bankanın önemli görevlerinden biri de bütçe vergi gelirleri ile Belediyeler fonu, İl Özel İdâreleri Fonu, Mahallî İdâreler Fonu gibi kamu fonlarından yerel yönetimlere ayrılan payların dağıtılmasında da görev yapar. 1981'den sonra pay alınan yerlerin sayısı azalmış, fonların sayısı artmış ve pay mikdârı yükselmiştir. Ayrıca şu anda banka sâfi kazancının yüzde 30'u köy kalkınma payı olarak ayrılmakta, her yıl genel kurul tarafından kararlaştırılan bu pay, faydalanılacak köylere eşit mikdârda dağıtılmaktadır. Banka, Güven Sigortanın resmî acentesi olarak ortak yönetimlerin yangın, su baskını, deprem, infilak, makina, trafik ve kasko sigortası işlerini de yapmaktadır.
Bankanın hâlihazır sermâyesi 20 milyar TL'dir. Genel Müdürü, Bayındırlık ve İskân Bakanının teklifi, Bakanlar Kurulunun kararı ve Cumhurbaşkanının onayı ile tâyin edilir. Bankanın çalışma ilkeleri Genel Kurulca belirlenir. Genel Kurula İl Genel Meclisi, Belediye Meclisi ve Köy İhtiyar Meclisinden seçilecek birer kişi ile sekiz bakanlık temsilcisi üye olarak katılır
