Felsefi Kavramlar, ders ve çalışma notu

Felsefi Kavramlar

KAVRAMLAR

Kümülatif: Biriken, yığılan

Genel-Geçer: Herkes tarafından aynı biçimde kabul edilen (objektif, sübjektif olmayan)

Mitos: tanrıların tarihçesini, dünyanın yaradılışını, tanrıların hayatlarını ve tabiatüstü varlıkları anlatan inanç ve duygulara dayanan eski dönemlere ait masallardır.

Tutarlılık: Akıl ve mantık ilkeleri ile uyumlu olma(Akla mantığa uygunluk)

Sistemlilik: Belli bir yöntem-yol ile elde edilmiş olma (Örn bilimsel felsefi, dini bilgi sistemlidir.)

Doğrulanabilirlik-Yanlışlanabilirlik: Deney, gözlem ya da diğer bilimsel yöntemlerle sınama yolu bir önerme ile ilgili olarak doğru yada yanlış yargı verebilme

Refleksiyonlu Bilgi: Kendi üzerine dönen sadece düşünülen şeyi değil ait olduğu düşünceyi de sorgulayan bilgi. Örneğin 1- bilgi nedir? 2)Bilginin ne olduğu bilinebilir mi? vb.

Temellendirme: Ortaya atılan görüş ve iddialar için dayanak ve gerekçe bulma faaliyetidir.

Açık-seçiklik: Bulanık olmama, kolayca anlaşılabilir olma

Önerme: Doğru veya yanlış bir iddia,yargı bildiren cümle.Örneğin:Bütün kuş dört ayaklıdır.Bütün insanlar akıllıdır.Önermeleri doğru da, yanlışta olsa bir yargı bildirir.Bu nedenle bu cümleler önermedir. 

Dogma: Doğruluğu sınanmadan benimsenen bir öğretinin yada ideolojinin temeli yapılan sav(iddia).

Dogmatik olma: Eleştiriye, kuşkuya, sorgulamaya kapalı olma. 

Mutlak olma: Değişime kapalı olma.            

Olgu: Deney ve gözlem konusu olan olaylar. Ör: Yağmurun yağması, suyun kaynaması,metalin genleşmesi gözlenebilir ve deney ile sınanabilir.Bu nedenle bu olaylar olgudur,olgusal olaylardır.

Tümdengelim: Genel yargılardan akıl yolu ile tek tek sonuçlar çıkarılmasına dayanan akıl yürütme biçimi.

             Örneğin:       Bütün metaller genleşir(genel bir yargı)------ÖNCÜL

                                  Bakır bir metaldir. -------------------------------ÖNCÜL

                                  Bakırda genleşir.(  SONUÇ ÖNERMESİ----akıl yolu ile öncül önermelerden 

                                                               çıkarılır.)

Tümevarım:Tek tek deney ve gözlemlerden akıl yolu ile genel yargılara, ilkelere ulaşmaya yönelik bir akıl yürütme biçimidir..Tümdengelimin tersidir.

Örneğin: Bakır metaldir genleşir.(tekil bir yargı)-------ÖNCÜL

               Demir metaldir genleşir(tekil bir yargı)----ÖNCÜL

                Bütün metaller genleşir(Genel bir yargı. Akıl yolu ile ulaşılır.)SONUÇ ÖNERMESİ.

Metafizik: Tanrı, ruh, ölümsüzlük vb. soyut(deney ve gözlem dışı)konuları ele alan felsefe disiplinidir. Ayrıca metafizik kelimesi duyularla algılanamayan, deney ve gözlem dışı anlamında da kullanılır. Örn:Ruh metafizik bir kavramdır.          

notbak.com

Felsefi Kavramlar felsefe ders notu konu özeti çalışma notları özetler ders anlatım eğitim öğretim kaynakları