Sosyoloji Dersi 4. Ünite Özeti (Toplumsal Değişme ve Gelişme), ders ve çalışma notu

Sosyoloji Dersi 4. Ünite Özeti (Toplumsal Değişme ve Gelişme)

1. Konu: Toplumsal değişme ve gelişme

Toplumsal değişme, bir toplumun değerlerinde, kurumlarında ve yapısında bir durumdan başka bir duruma geçiştir.

Belli bir zamanda, fiziksel ve kültürel çevrede yaşanır. Değişme süreci ileri ve geri doğru olabilir. 

 

Toplumsal Değişmeyi Etkileyen Faktörler

• Fiziki çevre
• Ekonomi
• Modernleşme
• Küreselleşme
• Teknoloji
• Kültür
• Demokratikleşme
• Demografi
• Kitle iletişim araçları

 

Demografi: Bir toplumun yapısı, nüfusu, durumunu zaman ve mekan yönünden inceleyen bilimdir.

Kültür

Maddi Kültür: Fabrika, makine, araç gereç

Manevi Kültür: Gelenek görenek

Not:  Maddi kültür evrensel, manevi kültür ulusaldır. Manevi kültür çeşitli ise maddi kültür kolay gelişir.

Not: Kültürleme, kültürlenme, eritme potası

 

2. Konu: Bilim, Teknoloji, Modernleşme, Küreselleşme

Teknoloji: İnsanların doğayı kontrol altına almak için kullandıkları bilgi, araçlara teknoloji denir.

Sanayileşme ile büyük toplumsal değişme yaşanmıştır. Tarımda makineleşme ve dikey hareketlenme artmıştır. Eğitim önem kazanmıştır.

 

İletişim: İnsanlar arası duygu, düşünce ve bilgi alışverişine iletişim denir. Kitle iletişim araçları haberleşmeyi üst seviyeye taşımıştır. Dünya küçülmüştür. Evrenselleşme yaşanmıştır. Kültürel farklılıklar azalmıştır.

 

Modernleşme: Geleneksel toplumdan modern topluma doğru toplumsal değişim sürecidir. Getirileri; şehirleşme, insan hakları, demokratikleşme, meslekte profesyonelleşmedir.

 

Küreselleşme: Az gelişmiş ülkeler modern toplumları örnek alarak değişir. Bu da küreselleşmeye yol açar. Küreselleşme ortak bir kültür oluşturur. Uluslar ayrıcalıklarını kaybeder. Küreselleşme siyasal, ekonomik, kültürel ve ticari bağımlılık oluşturur.

 

3. Konu: Toplumsal Gelişme ve Öğeleri

Toplumsal gelişme: Toplumsal kurumlarda olan çok boyutlu ve ileri doğru değişimdir.

• Tarım, sanayi, teknoloji gelişir.
• Üretim artar. dersimiz.com
• Gelir dağılımı adil olur.
• Sağlık hizmetleri ve kültürel etkinliklerin niteliği artar.
• Hoşgörülü ortam girişimciliği teşvik eder.
• İnsan hakları değerler krizini azaltır.
• Hukukun üstünlüğü kişisel hak ve özgürlüklerin devlete karşı korunmasıdır.
• Bütünleşme tehlikeye karşı çıkar ilişkisidir.

 

Atatürkçülük: Türk toplumunun düşünce temelini oluşturan kurallar bütünüdür. Toplumun uyumu ve düzeni için uygulamalarla güçlendirilmiştir. Milli devlet ve çağdaş düşünme sistemi bağımsız Türk uyanışıdır. Evrensel kültüre yok olmadan ayak uydurmak Atatürkçü düşünce sistemi ile olur. Otoriter teokratik sistemden özgür, laik ve akılcı bir sisteme geçilmiştir. Atatürkçülük Türk kültürünün bir ürünüdür. 1920’den sonra Türkiye batının yaşadığı mücadeleleri yaşamadan özgür, çağdaş toplum bilincini kazanmıştır.

 

4. Konu: Toplumsal Çözülme

Toplumsal çözülme:  Kültür ögelerinin birbirini tamamlayamaması, düzeni sağlayacak otorite olmaması, toplumsal davranış alışkanlıklarındaki uyumsuzluktur.

Anomi: Kuralsızlıktır. Kaynağı modern toplumun psikolojik etkileridir.

Normların çatışması: Hayaller - gerçekler, kuralla yükselen insan sayısı az, diğerleri yasa dışı para kazanma yolunda.

 

Toplumsal Çözülmenin Etmenleri

Tabakaların Farklılaşması: Üst ve alt tabaka arasında uçurum olmasıdır.

İnsan hak ve özgürlüklerinin kısıtlanması: Ayrımcılık

Örgütlenme yetersizliği: Mesleki örgütlenme

Demokratik kurumlaşma yetersizliği: Grupların çıkarları gözetilmeli

Milli birlik bilincinin zayıflaması: Aile, dil, eğitim ve ekonomideki bozukluk bunu tetikler.

 

Tedbirler:

• Suç oranının azaltılması
• Kurumların işlevsel olarak düzenlenmesi
• Yurtta güven ortamı
• Adil gelir dağılımı

 

dersimiz.com

11. sınıf 12. sınıf Sosyoloji Dersi 4. Ünite Özeti Toplumsal Değişme ve Gelişme Bilim Teknoloji Modernleşme Küreselleşme Toplumsal Gelişme ve Öğeleri Toplumsal Çözülme sosyoloji ders notu konu özetleri çalışma notları özetler