Eğitim Sitesi

Online Arkeoloji Terimleri Sözlüğü

Arasta

Çarış, dizi dükkanlar. Bazen önlerinde revak yada karışlıklı sıraların arasında örtü bulunanlar bir tür kapalı çarpı oluştururlar.

Architectura-Mimari

Mimarlığın günümüz dillerin çoğunda kullanılan karşılığı architectura Eski Yunanca ve Latince kökenlidir ve yapı sanatı demektir. Mimar, yani architectus ise bir anlamıyla yapı üstadı iken diğer anlamıyla sanatçı veya yaratıcıdır. Bu da daha antik dönemlerde mimarlığın sanatla ne kadar ayrılmaz bir bütün olduğunu gösterir.

Architrav

(Epistyle ya da Baştaban) Sütunların üstünde bulunan yatay bölüm.

Areopagos

Eski Yunanistan'da Soylular-Aristokratlar Meclisine verilen ad.

Açıklamalarıyla 574 Arkeoloji Terimi

Ari

Hint-Avrupa dil ailesinin, Hint-İran kolunu konuşan insanlara verilen ad. Bu terim bir bütün olarak, M.S. XIX. yüzyılın sonlarında, Hint Avrupa ırkı için kullanılmaya başlanmıştır.

Arkaik Dönem

Eski Yunanistan'da M.Ö. VII.-VI yüzyıllara denk gelen döneme verilen ad. Bu dönemde Marksistlerin 'Köleci Toplum' adını verdikleri şehir-devletler (=poleis) kurulmuştur.

Arkeolog

Eski çağlarda insanlar tarafından yapılmış toprak üstünde, toprak altında veya su altında bulunan, gözle görülen, elle tutulan her eseri dikkatle ve titizlikle ortaya çıkaran, bunları inceleyen, açıklayan ve yorumlayan ve bu doğrultuda eski insanların nasıl yaşadığını bilen arkeoloji bilimi uzmandır.

Arkeoloji (Kazı Bilimi)

Eski kültür ve uygarlıklardan geriye kalan her türlü alet, malzeme, ev eşyaları ve sanat yapıtları gibi maddi kalıntıları inceleyen eskinin bilimidir. Arkeoloji Bilimi Eskiçağ insanlarının nerede ve nasıl yaşadıkları, ne yedikleri, ne giydikleri, neye inandıkları gibi sorulara cevap arar.
Toprağın ve suyun altında kalmış olan tarihi eserleri ortaya çıkarmaya çalışır.

Arkeometri

Fizik, kimya, biyoloji, botanik, zooloji ve jeofizik gibi bilimlerin, arkeolojik alanlarda gerçekleştirilen uygulamalarına verilen addır. Örneğin, metal buluntulardan alınan örneklerin elektron mikroskopla incelenerek yapım tekniklerinin araştırılması, seramiklerin kesitlerinin alınıp, kullanılan kilin yatağının belirlenmesi, seramik kaplarda buluna mikroskopik miktardaki yemek kalıntılarının analiz edilip tanımlanması arkeometri biliminin işidir. Organik buluntuların tarihlendirilmesi için başvurulan 'Karbon 14′ tarihleme yöntemi de arkeometrinin en önemli uygulamalarından biridir.

Arkhitrav (Baştaban)

1- Sütunların üzerindeki üst yapının en alt elemanını oluşturan yatay bloklara verilen ad. Bir başka deyimle, saçaklığın kiriş görevi yapan en üst parçasının adı.

2- Antik mimarlıkta sütunların taşıdığı, bir sütun ekseninden diğer sütun eksenine uzanan taş hatıllara (kiriş) verilen ad.

Arkhon

M.Ö. VIII.-VII. yüzyıllarda kent devletlerinde siyasal yapılanmanın değişmesi sonucu seçimle işbaşına gelen yöneticilere verilen ad. Daha sonraları bu isim (Arkhon ya da Arkhont olarak), Bizans İmparatorluğu'nda büyük toprak sahibi aristokratlar için kullanılmıştır.

Arşitrav

Sütunların üzerine yerleştirilen yatay hatıl.

Artabe

Üç Modii (modius=8,754 litre)'ye eşit olan Perslerin, Yunanlıların ve Mısırlıların küçük değer farklılıklarıyla kullandıkları bir kuru ürün ölçeğine verilen ad.

Asia Minor

Antik dönemde Küçük Asya olarak Anadolu'ya verilen isim.

Askos

Parfüm, yağ vb. sıvılar için kullanılan bir kap.

Astragal

Yuvarlak profilli, inci dizisi ile süslü silme.

Atrium

1- Antik Roma konutlarında evin bir bölümünü oluşturan, etrafı sütunlarla çevrili avlu.

2- Bir Bizans kilisesine giriş avlusu.

Attika

Tepe korniş üzerindeki duvar şeridi. (Çoğunlukla üzerinde yazıtlar ve bezemeler bulunur.)

Attika İon Kaidesi

Altta bir plınthos üzerinde aşağıdan yukarıya doğru duran bir torus(topuk),bir scotia(trochilos)ve yine bir torustan oluşan sütun altlığı.

Auctorites

Latince'de 'saygınlık' anlamına gelen kelime.

Diğer Arkeoloji Terimleri

1 2 [3]4 5 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Arkeoloji Terimleri Sözlüğü