Eğitim Sitesi

Online Ekonomi, Bankacılık Terimleri Sözlüğü

A Tipi Yatırım Fonu

Hisse senedi ağırlıklı yatırım fonlarıdır. Portföy değerinin en az yüzde 25'ini devamlı olarak Türk şirketlerinin hisse senedi olarak bulundurmaları zorunludur.

A Tipi Yatırım Fonu Ortaklığı

Fon içtüzüklerinde / esas sözleşmelerinde asgari sınırları belirtilmek kaydıyla, portföy değerinin en az % 25'ini devamlı olarak mevzuata göre özelleştirme kapsamına alınan kamu iktisadi teşebbüsleri dahil Türkiye'de kurulmuş ortaklıkların hisse senetlerine yatırmış fonlar/ortaklıklar A tipi fon/ortaklık olarak adlandırılır.

AB Tanımlı Genel Yönetim Borç Stoku

Belirli bir tarih itibarıyla, Avrupa Ulusal ve Bölgesel Hesaplar Sistemi (ESA 95) metodolojisi ile hesaplanan, “genel yönetim” (merkezi yönetim, yerel yönetimler ve sosyal güvenlik kuruluşları) sınıflandırması kapsamında yer alan kurum ve kuruluşların, yurt içi ve yurt dışı piyasalardan sağladıkları borçlara ilişkin yükümlülükler toplamını ifade eder. (EU-Defined General Government Debt Stock)

Acenta

Aracı kurum ile imzalanan acentalık sözleşmesi çerçevesinde, sermaye piyasası araçlarına ilişkin alım ve satım emirlerinin aracı kuruma iletilmesine ve gerçekleşen emirlerin tasfiyesine aracılık eden bankalardır.

Açıklamalarıyla 870 Ekonomi, Bankacılık Terimi

Açığa Satış

Sahip olunmayan menkul kıymetlerin ödünç alınmak sureti ile satılmasıdır.

Açığa Satış İşlemi

Yatırımcının portföyünde bulunmayan bir varlığı başta fiyat düşme beklentisi olmak üzere çeşitli gerekçelerle satması, teslim zamanı geldiğinde ise söz konusu varlığı piyasadan alıp teslim etmesi işlemidir. (Short Selling)

Açığa Satış İşlemleri

Açığa satış; yatırımcının elinde karşılığı bulunmamasına rağmen fiyatların ileride düşeceği beklentisiyle menkul kıymetin satışını gerçekleştirmesi, kıymetin teslim zamanı geldiğinde ise kıymeti piyasadan alıp teslim etmesi işlemidir.

Açık

Bütçe veya ödemeler dengesinde negatif balanstır.

Açık Bütçe

Gideri gelirini aşan bütçedir.

Açık Mektup

TCMB Kanununun 42. maddesi uyarınca enflasyon hedeflerine ulaşılamaması veya ulaşılamaması olasılığının ortaya çıkması halinde, söz konusu durumun nedenlerinin ve alınması gereken önlemlerin Hükûmete yazılı olarak bildirildiği ve aynı zamanda kamuoyuna açıklandığı yazılı metindir. Açık mektup, enflasyonun nokta hedef etrafında belirlenen simetrik belirsizlik aralığı dışında bir noktada oluşması durumunda şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri gereğince yazılır. (Open Letter)

Açık Pazar

Serbest piyasa yerine kullanıldığı gibi yabancı üreticilerin mallarını serbestçe satabildiği piyasa anlamına gelir.

Açık Piyasa İşlemi

Merkez Bankası'nın para değerinde kararlılık sağlamak amacı ile giriştiği piyasa işlemleridir. Piyasaya hazine bonosu ya da tahvil satarak para hacmini daraltabilir veya alım yaparak genişletebilir. Adat

Faiz hesaplamalarında kullanılan bir terimdir. Faize esas olan anapara ile paranın kullanıldığı gün sayısının çarpımından oluşan rakamdır. Akit

Sözleşme anlamına gelir. En az iki kişi arasında belli bir işin yapılması veya yapılmaması konusunda yapılan anlaşmadır.

Açık Piyasa İşlemleri

(APİ) (Open Market Operations) Para politikası uygulaması çerçevesinde, merkez bankaları bünyesinde para miktarının artırılıp azaltılması amacıyla, hazine kağıtlarının alım ve satımının (kesin alım, kesin satım, geri satım vaadiyle alım (repurchase agreements), geri alım vaadiyle satım (reverse repurchase agreement)) yapılması işlemleridir. Bankalararası Para Piyasası işlemleri de "Açık Piyasa İşlemleri" kapsamı içerisindedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesinde bu tür işlemler, Açık Piyasa İşlemleri ve Para Piyasası Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir.

Açık Piyasa İşlemleri (APİ)

TCMB'nin para politikasının hedefleri çerçevesinde, para arzının ve ekonominin likiditesinin etkin bir şekilde düzenlenmesi amacıyla, Türk lirası karşılığında; menkul kıymetlerin kesin alım satımı, geri alım vaadi ile satımı (repo), geri satım vaadi ile alımı (ters repo) işlemleri ile Türk lirası depo alınması ve verilmesi işlemleridir. Merkez bankaları açık piyasa işlemleri ile kısa vadeli faiz oranlarının politika faiz(ler)i etrafında oluşmasını sağlamakta ve finansal piyasalardaki likiditeyi düzenlemektedir. (Open Market Operations - OMO)

Açık Pozisyon

1- (Short Position) Döviz, altın, menkul kıymet gibi bir finansal araç üzerinden sahip olunan varlıkların aynı cinsten yükümlülükleri karşılayamayan kısmıdır. Örneğin 10 milyon ABD doları yükümlülüğe karşı 5 milyon ABD doları varlık bulunduruluyorsa aradaki 5 milyon ABD doları, açık ABD doları pozisyonunu ifade eder.

2- Fiyat değişiklikleri nedeniyle ortaya çıkabilecek olumsuz bir duruma karşı korunmasız olmak. Özellikle bankacılık sektöründe, bankaların döviz borcuna karşılık Türk Lirası cinsinden alacaklı olma durumunu ifade etmektedir.

3- Döviz, altın, menkul kıymet gibi finansal araçlardan biri üzerinden görünen varlıkların, aynı cinsten yükümlülükleri karşılamayan kısmı için kullanılır.

4- Aynı valör ve aynı miktar içinde fiziksel ödemeyle kapatılmadan ve tersine bir işlemle çevrilmeden yapılmış işlem.

Açık Ticaret Sistemi

Ülkelerin birbirlerinin piyasalarına adil olarak ve ayırımcılık gözetilmeden giriş sağladıkları ticaret sistemi.

Adi Hisse Senedi

Şirket ana sözleşmesinde aksine bir hüküm bulunmayan ve sahiplerine eşit haklar sağlayan hisse senedidir. Bir şirketin mülkiyetindeki payı gösteren belge.

Ağırlıklı Ortalama Fiyat

Bir sonraki seansa ait baz fiyatın hesaplanmasına esas teşkil eden hisse senedinin miktar ağırlıklı ve küsüratsız fiyatıdır.

Akreditif

1- İhraç edilen malların bedellerinin ödenmesi konusunda belirli şartların yerine getirilmesi halinde ödemenin yapılacağına ilişkin bir çeşit teminattır. Akreditif işlemlerine bankalar veya diğer finans kurumları aracılık etmektedir. Bu doğrultuda, akreditif, finans kurumlarının belirli bir süre için, belirli bir miktar ve üçüncü bir kişi lehine yabancı ülkedeki bir muhabir bankaya kendi nezdinde kredi açması için gönderdiği bir tür teminat mektubudur. (Letter of Credit)

2- İhracatçı ve ithalatçının birebirini tanımaması nedeniyle, malların sevkinde ve sevk edilen mal bedellerinin tahsilinde ortaya çıkabilecek gecikme, anlaşmazlık ve zararların önlenebilmesi amacıyla bankalar aracılığıyla gerçekleştirilen bir ödeme biçimi.

Aktarım Mekanizması

Para politikası araçlarına yönelik alınan kararların çeşitli kanallarla toplam talebi ve bu şekilde üretim, tüketim ve istihdam gibi reel ekonomik aktiviteleri etkilemesini sağlayan mekanizmadır. Kısa vadeli faiz oranlarını para politikası aracı olarak kullanan merkez bankalarının faiz kararları ekonomiyi temel olarak dört kanal aracılığıyla etkilemektedir. Kısa vadeli faiz oranına ilişkin alınan kararlar; beklentiler, faiz, varlık fiyatları ve döviz kuru yoluyla tüketici ve üreticilerin harcama, tasarruf ve yatırım kararlarını şekillendirmekte ve bu süreç toplam talebi, dolayısıyla da ekonomik aktiviteyi ve enflasyonu etkilemektedir.

Diğer Ekonomi, Bankacılık Terimleri

[1]2 3 4 5 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Ekonomi, Bankacılık Terimleri Sözlüğü