Vadeli işlem sözleşmesinde uzun veya kısa pozisyonalan yatırımcının pozisyon açarken yatırması gereken teminattır.
Batmasına İzin Verilemeyecek Kadar Büyük Finansal Kuruluşlar (Too-Big-to-Fail)
Büyük ve karmaşık olmaları ve finansal sistemde yer alan diğer kuruluşlarla olan bağlantıları ve önemli faaliyetlerinin başka finansal kuruluşlarca kısa sürede sağlanmasının zorluğu nedeniyle, faaliyetlerini sürdürememe durumlarının ortaya çıkması halinde sistemik risk yaratma potansiyeli taşıyan ve ekonomiye büyük maliyetler yükleyebilecek olan finansal kuruluşlardır.
Para çiftinde ilk para birimi için kullanılan ifade.
İki dönem arasındaki değişim hesaplanırken, değişime referans alınan dönemde normalden önemli ölçüde düşük veya yüksek bir gerçekleşme olması durumunda değişim hesaplandığı döneme yansıyan etkiyi ifade etmektedir. Örneğin 2014 Kasım ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, 2014 yılı Kasım ayı tüketici endeksinin 2013 yılı Kasım ayı tüketici endeksine göre yüzde değişimi alınmaktadır. 2013 yılı Kasım ayında tüketici endeksi normal ortalamalara göre çok daha düşük bir oranda artmış ise, 2014 yılı Kasım ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz etkisi görülecektir. (Base Effect)
Açıklamalarıyla 870 Ekonomi, Bankacılık Terimi
Bir hisse senedinin seans içinde işlem görebileceği üst ve alt fiyat limitlerinin ve fiyat adımlarının belirlenmesine esas teşkil eden fiyattır.
Faiz oranlarındaki değişimi ifade eden bir ölçüm birimidir. Virgülden sonraki dördüncü haneye karşılık gelir (0,0001). Örneğin faiz oranının %5,25’den %6,75’e yükselmesi durumunda 150 baz puanlık bir artış söz konusudur. Diğer bir deyişle 100 baz puanlık değişim %1’lik değişime karşılık gelmektedir.
Anonim ortaklıklar tarafından yapılan sermaye artırımı karşılığında çıkarılan hisse senetlerinin hissedarlara belli bir bedel karşılığı dağıtılması.
Şirketlerin sermaye artırımı karşılığında çıkardıkları hisse senetlerini nominal değerinden veya daha yüksek bir fiyattan satmak suretiyle gerçekleştirdikleri sermaye artırımlarına denir. Söz konusu hisse senetleri ortaklara satılabileceği gibi (rüchan hakkının kullandırılması), ortaklar dışındaki yatırımcılara da satılabilir. (rüchan haklarının kısıtlanması). Bedelli sermaye artırımına katılım bedeli belli bir süre ile sınırlıdır.
Anonim ortaklıklar tarafından iç kaynaklarını kullanmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımı karşılığında ortaklarına bir bedel almadan dağıttıkları hisse senetleri.
Anonim ortaklıkların, iç kaynaklarından yaptıkları sermaye artırımı karşılığı çıkardıkları hisse senetlerini bir bedel almaksızın ortaklarına dağıtarak gerçekleştirdikleri sermaye artırımlarıdır. Bedelsiz hisse senedi alma hakkı bir süre ile sınırlandırılamaz.
TCMB tarafından finansal ve reel sektörde karar alıcı ve uzman kişilerin, tüketici enflasyonu, döviz kuru, cari işlemler dengesi, GSYH büyüme hızı ve faiz oranları gibi temel makroekonomik değişkenlere ilişkin beklentilerinin alınması amacıyla aylık olarak uygulanan bir ankettir. (Survey of Expectations - SoE)
Para politikası çerçevesinde beklenti yönetimi, TCMB'nin, ekonomik birimlerin orta ve uzun vadeli enflasyon beklentilerinin enflasyon hedefleri doğrultusunda şekillenmesini temin etmeye yönelik olarak uyguladığı stratejiler bütünüdür. (Expectation Management)
Ölçüm ve karşılaştırma kriteri anlamında kullanılmaktadır. Örneğin portföy yönetiminde, benchmak portföy, bu yapı dışında oluşturulan portföylerin performans (getiri ve risk anlamında) başarısının ölçümüne esas alınan portföydür. Diğer bir örnek; benchmark menkul kıymetler, piyasada yeterince likiditeye sahip, ihraç eden kurum tarafından bu özelliğinin devam ettirilmesi söz konusu olan ve piyasada benzer ihraçlar için bir referans teşkil eden kıymetlerdir.
Tezgah çalışması; bir kuruluşun kendi sektöründen veya dışından başarılı bir kuruluşu referans alarak karşılaştırma yapması ve daha iyi olmaya çabalaması; aynı sektörde çalışan şirketlerin birbirlerinin ürünleri üzerinde yaptığı inceleme, piyasa araştırması, pazarlama taktiklerinin belirlenmesi gibi etkinlikler; bir şirketin rakiplerinin üretimden yönetim şekline kadar tüm yöntemleri detaylı olarak incelemesi ve kendi şirketine adapte etmesi olarak adlandırılır.
BIN (Base Identification Number)
Kart ihraç etmeye yetkili banka ve kuruluşlara tahsis edilen üye numarası.
Fransızca "laissez-faire" yani "kendi hallerine bırakın" anlamına gelen deyim. Ekonomide ve politikada hükümet müdahalesi olmazsa ekonomik sistemin en iyi biçimde işleyeceğini öğütleyen doktrin.
BIS (Bank for International Settlement)
Parasal ve finansal istikrarı sağlamaya yönelik olarak merkez bankaları ve diğer kurumların kendi aralarındaki işbirliğini artırmak amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. 1930 yılında kurulmuş olup, İsviçre'nin Basel kentinde yerleşiktir. Sermayesi altın frank şeklinde ifade edilmekte olup, 1 altın frank 0.29 gram altını temsil etmektedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 5000 altın frank ile bankanın hissedarıdır.
BIS (Uluslararası Mutabakat Bankası - Bank for International Settlement)
Parasal ve finansal istikrarı sağlamaya yönelik olarak merkez bankaları ve diğer kurumların kendi aralarındaki iş birliğini artırmak amacı ile kurulmuş uluslararası bir organizasyondur. 1930 yılında kurulmuş olup, İsviçre’nin Basel kentinde yerleşiktir. Sermayesi altın frank şeklinde ifade edilmekte olup, 1 altın frank 0,29 gram altını temsil etmektedir. TCMB 5000 altın frank ile bankanın hissedarıdır.
Borsa İstanbul'da işlem gören en değerli 100 hissenin belirlendiği endeks BIST 100 olarak tanımlanır. Bu endekse dâhil olan hisseler piyasa ve işlem hacmi gibi kriterlere göre belirlenir. Söz konusu sıralama, piyasanın hacmini ölçmek için kullanılan bir göstergedir.
Borsa İstanbul'da işlem gören en değerli otuz şirketi ifade eden göstergedir.
Borsa İstanbul’da işlem gören, hacim ve piyasa değeri bakımından en yüksek şirketlerin hisse senedi başarımlarının ölçülmesiyle BIST 30 endeksi belirlenir.
Diğer Ekonomi, Bankacılık Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Ekonomi, Bankacılık Terimleri Sözlüğü