Onaylı Basım (Authorized Edition) Bir eserin yazarının ya da varislerinin açık onayı ile yapılan basımı.
Onaylı Biyografi (Authorized Biography) Yazarın açık onayı ya da bazen doğrudan işbirliği ile veya yazar ölmüş ise ailesinin izni ile yazılmış olan yaşam öyküsü.
OPAC (Kamuya Açık Elektronik Katalog) Bilgisayar ortamına aktarılmış bir kütüphane kataloğu olup kısmen veya tümüyle okurların erişimine açıktır.
Orijinal Kataloglama (Original Cataloging) Katalog bilgilerini başka bir kaynaktan elde edilen verilerle sağlamak yerine doğrudan doğruya eldeki malzemenin kendisinden hazırlamak anlamına gelir. Orijinal kataloglama emek yoğun olup genellikle bilginin başka kaynaklardan sağlanamayacağı durumlarda kullanılır.
Ödünç Alma Bir kaynağı belirli bir süre içinde okumak, dinlemek veya izlemek için kütüphaneden ödünç almak üzere yapılan işlemidir. Ödünç alma süreleri kütüphaneden kütüphaneye değişir. Kaynakların ödünç alma işlemi Dolaşım/Rezerv Masaları veya Otomatik Ödünç Verme Makineleri kullanılarak gerçekleştirilir.
Açıklamalarıyla 184 Kütüphanecilik Terimi
Ödünç Alma Hakkı Genellikle bir kütüphane kartı için başvurma işlemi gerçekleştirmiş bir kütüphane kullanıcısına tanınmış olan ödünç alma hakları. Bu haklar; çoğunlukla kütüphanenin ödünç almaya açık olan koleksiyonlarından kitap veya diğer kaynakların belirli bir süre için kütüphane dışına çıkarılması, kütüphaneler arası ödünç kaynak alınması, özel koleksiyonlara erişim, vb. gibi hakları içerir. Ceza ödemesi yapılmadığında bu haklar askıya alınabilir.
Ödünç Verilen Materyal (Circulating) Okuyucular tarafından kütüphane dışına çıkarılmasında sakınca olmayan eser.
Ödünç Verilmeyen Materyal (Non-Circulating) Okurlar tarafından kütüphane dışına çıkarılamayan kütüphane malzemesi. Arşiv malzemeleri, nadir eserler, referans malzemeleri, süreli eserlerin güncel sayıları buna dahildir.
Ödünç Verme (Charge) Bir kütüphanenin kullanıma sunulan koleksiyonundan herhangi bir eseri kullanıcıya ödünç verme işlemidir. Bir kütüphane materyali ödünç alınarak dışarı çıkarılmışsa elektronik katalog bu malzemenin dışarıda olduğunu ve yeni okuyucular için erişilebilir olmadığını gösterir. Bu durumda kullanıcılar söz konusu materyal için sıraya girebilirler.
Öz (Abstract) Kitap, makale ya da tez gibi bir eserin ana fikrini veya içeriğini anlatan kısa özet.
Öz Dergileri (Abstracting Journal) Genellikle belirli bir araştırma alanında özetleri (abstracts) yayınlamakta uzmanlaşmış süreli yayın.
Öz Dizini (abstract index) Bir öz dergisinin dizin cildi veya bölümü. Araştırmacılar buradan başlık ya da yazar tarayarak derginin içeriğindeki ilgili özetlere karşılık gelen numaraların listesini elde edebilirler.
PDF (Taşınabilir Belge Biçimi) Kaynak dokümandaki tüm fontları, formatı, renkleri, sayfa numaralarını ve grafikleri koruyan evrensel bir dosya formatıdır. PDF dosyaları içinde barındırdığı kaynağın orijinalliğini korur ve çoğu zaman orijinal dokümanın fotoğrafı gibidir. dersimiz.com PDF formatındaki bir dokümanı görebilmek ya da aktarabilmek için Foxit Reader, Adobe Acrobat Reader gibi yazılımlıların bilgisayarda yüklü olması gerekir.
PIN (Kişisel Kimlik Numarası) Kişisel kimlik numarasının kısaltması. Bu kod otomasyon sistemlerinde yetkili kullanıcıları teşhis etmede kullanılır. Sisteme erişimi düzenleyen politikaya bağlı olarak PIN ya kullanıcı tarafından yaratılır ya da başkası tarafından atanır. Pratik olarak bankacılık sektöründe ortaya çıkmıştır ve bazı kütüphaneler ile kütüphane sistemlerinde lisans anlaşmasıyla sınırlandırılmış elektronik kaynaklardan ve kütüphanenin erişimi sınırlamayı tercih ettiği diğer hizmetlerden yararlanacak kayıtlı kullanıcıyı onaylamada kullanılır.
Referans / Danışma
1. Kullanıcıların ihtiyacı olan bilgiyi sunma hizmeti.
2. Bazen “referans” kelimesi, ansiklopediler, indeksler, el kitapları, sözlükler vb. gibi kaynakları içeren koleksiyonunu adlandırmakta kullanılır.
3. Bir esere alıntı yapmak da referans olarak bilinir.
Referans Koleksiyonu (Reference Collection) Ansiklopediler, sözlükler, el kitapları, rehberler vb. gibi malzemeyi içeren ve ödünç verilmeyen materyallerdir. Koleksiyondaki eserler genellikle her an kullanıcıların eli altında bulunması gereken eserlerden oluşur.
Referans Kütüphanecisi Referans kütüphanecileri bilgiye ulaşma konusunda uzmandırlar ve kullanıcılara hizmet ederler. Danışma masasında telefonla, e-posta veya çevrimiçi yollarla kullanıcılardan gelen soruları cevaplarlar. Ayrıca kütüphane kaynaklarının ve bilgi teknolojilerinin kullanımına yönelik eğitimler verirler.
Rehber Çoğunlukla dizi halinde (örneğin American Library Directory—Amerikan Kütüphaneleri Rehberi) basılmış olan alfabetik veya kısaca sınıflandırılmış bir düzen içinde belirli kişiler, şirketler, kuruluşlar, kurumlar, vb. hakkında iletişim bilgisi (isimler, adresler, telefon/faks numaraları, vd.) ile diğer gerekli ayrıntıların (bağlı kuruluşlar, konferanslar, basılmış eserler, üyelikler, vd.) sunulduğu bir liste. Çoğu kütüphane, güncel rehberleri referans koleksiyonlarında bulundurmaktadır.
Rehber Referans (Tracing) Bir katalog kaydında bulunan ve o materyalin hangi başka başlıklar altında da görülebileceğini gösteren liste.
Rekto Bir kitabın sağ sayfası olup tek numaralıdır. Versonun tersidir.
Diğer Kütüphanecilik Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Kütüphanecilik Terimleri Sözlüğü