Eğlendirici Tiyatro Eğitme amaçlı olmayan, izleyiciyi salt eğlendirmeyi amaçlayan tiyatro. Tiyatro, başlıcalıkla da güldürü tiyatrosu, hep eğlendirme amaçlı olmuştur; ancak, 19. yüzyıldan sonra, Eğlendirici Tiyatro, sanatsal ve düşünsel savlı, eleştirel olmayan tiyatro, başlıcalıkla da bulvar tiyatrosu ile vodvil için kullanılmaya başlanmıştır. İzleyiciyi siyasal, düşünsel yönden sarsma amacı gütmeyen Eğlendirici Tiyatro, günümüzde daha çok ticari tiyatro bağlamında yer alır.
Ek Oyun Rönesans'ta,İngiltere'de asal oyuna ek olarak oynanan ve genellikle güldürücü olan kısa yapıt.
Eleştirel Gerçekçilik Gerçekliğin bu evresi içinde, bir bütün olarak kentsoylu sanatı ve tiyatrosudur;bulunduğu çevrenin toplumsal gerçekliğinin görgücü (ampirik) çizimiyle kahramanın ülküleştirilmesi yer alır. İlerici nitelikli romantizm ile arasındaki ayrım, romantizm anaparacı dizgenin yalnızca toplumsal eleştiri ile uğraşırken, eleştirel gerçeklik, liberalizme yönelen kentsoylu toplumdaki çelişkilerin toplumsal niteliğini açıklamaya çalışır. Kısacası, bu eğilim, bir seçenek üretmeden, kentsoylu dünya görüşüne ve ahlakına bir başkaldırıdır. Paranın zedeleyici gücü karşısında insani değerleri savunur.
Eleştirel Tiyatro Toplumsal gerçekçi tiyatro, gerçeğin eleştirel bakış açısıyla değerlendirildiği tiyatro.
Eleştiri Bir yapıtı ,dünya görüşü,sanatsallığı,topluma katkısı,sahnelenmesi,oyunculuğu ve plastik tasarım değerler açısından değerlendirme işlemi.
Açıklamalarıyla 564 Tiyatro Terimi
Eleştirmen Eleştiri yazan kimse.Bir yapıtı kendi değerlendirmesi ile ele alan yazar.Eleştirmenin yazdığı alanda bir dünya görüşü,geniş bilgisi,sanata karşı olağanüstü bir duyarlılığı ve algılama yetkisi olması gerekir.
Eleştirmenler Birliği Eleştirmenlerin biraraya geldikleri birlik.Bunların bazısı tiyatronun çeşitli dallarında ödüllü yarışmalar düzenler,bazısı da o dönemin oyunlarına ödüller verir.
En Suite Kesintisiz seride. Büyük ticari şehir tiyatroları gösteri masraflarını mümkün olduğu kadar düşük tutabilmek için kasa gelirlerini arttırarak prodüktörün yatırımını olabildiğince kısa sürede karşılayabilmek amacıyla seyircinin rağbetinden en iyi biçimde yararlanmak için en suite bir sahnelemeyi oynarlar.En suite oyun planının karşılığı repertuvar oyun planıdır.
Entremes 17. yüzyıl İspanyol tiyatrosunun bir oyun türü. Şenliklerde tek perdelik, güldürülü oyun olarak; çokperdelik oyunlarda ise, içerikle ilgili olmayan, ara oyun olarak oynanan Entremes, İspanyol tiyatrosunun başlıca oyun biçimi olarak yer almıştır.
Entrik Unsur,Entrika Roman, hikâye ve tiyatro türlerinde, olayların okuyucuda ya da seyircide merak uyandıracak şekilde birbirine dolanması.
Epik Tiyatro Yirminci yüzyılın bir oyun türüdür. Bu tiyatronun temeli, temsil sırasını,seyrederken büyülenmesini önlemektir. Yani seyirciye temsilde gördüğü şeyin gerçek bir oyun olduğunu sık sık anımsatarak daldığı tiyatro düşünden ayırmaktadır. Bunu sağlamak için olayın akışık sık sık kesilerek ara yerlere tekerlemeler, olayı açıklayıcı bölümler konur. Yaratıcısı Bertold Brecht’tir.
Epizot
1- Yunan trajedisinin ögelerini oluşturan diyaloglu bölümlerin her biri. Bu bölümler modem tiyatroda perde adıyla bilinir.
2- Oyundaki asıl olaya karışan ikincil olaylar.
Eski Antik Komedya İÖ 486 yılında ortaya çıkan komedya Diyonizos adına düzenlenen şenliklerde filizlenmiştir. Eski komedyanın kaynağı, Ocak ayındaki Lenaya Şenliği'ndeki fallik ezgilerdir. En belirgin özelliği, karikatür kişiler ve grotesk giysilerle taşlamayı getirmesidir. Eski komedyanın bilinen en büyük yazarı Aristofanes'tir.
Eşzamanlı Sahne İlk kez Orta Cağ'ın dinsel oyunlarıyla ortaya cıkan ,seyirciye göre solda cennet,sağda cehennem olmak üzere,bu iki kavram arasındaki yerleri (kilise,tapınak,ermişlerin yeri vb.) aynı oyun alanı uzerinde,yerleşik biçimde kapsayan sahne türü.
Extempore Kısa metin emprovizasyonu. Doğaçlamanın senaryoda genel tasarı halinde tespit edilmiş bir oyun akışını provize ederek kestiği sırada ondan sürpriz biçimde uzaklaşan extempore gösterinin ilave bir buluş ve oyuncunun o anda yarattığı kasten yerleştirilmiş bir espridir.
Eylem Oyunu Karakterler yoluyla değil de,dış eylemle gelişen oyun.Kişilerin yapılarından gelmeyen ,durumların gerektirdiği ya da istem dışı davranışlardan,eylemlerden gelişen oyun.Bu oyunlarda olaylar ön plandadır.
Ezilenlerin Tiyatrosu Augusto Boal'ın geliştirdiği bir siyasal halk tiyatrosu biçimi. Özgürleşme tiyatrosu, görünmez tiyatro, forum tiyatrosu, gazete tiyatrosu gibi biçimsel ve içeriksel çeşitli tanımlar da edinmiş olan Ezilenlerin Tiyatrosu, ilk kez 1956'da Brezilya'da gerçekleştirilmiş, daha sonra Latin Amerika, ABD ve Avrupa'da örneklendirilmiştir. Ezilenlerin Tiyatrosu'nda odak, izleyicilerin oyuna bağlanımlarıdır. Devrimin genel provası yerine geçen Ezilenlerin Tiyatrosu, açık sokak tiyatrosu olarak, gözle görülmeyen siyasal ve toplumsal baskıya karşı izleyicinin oyuncu haline gelerek tavır almasını amaçlar.
Fabel
1- Mythos anlamında, oyunun konusu dışında, oyunun kaynakçası; olaylar dizisinin mantıksal ve tarihsel örgüsünü oluşturan tema ve motivler; oyun kişilerinden bağımsız olarak, eylemin dışında, olayların ana nedeni. Aristoteles'e göre, Fabel, "eyleme öykünme"dir, "olayların nedensel düğümlenişi"dir; Fabel, "oyun kişilerinin kendilerini değil, ettiklerini betimler"; "tragedyanın kendi hedefi ve ereği Fabel'dir", "tragedyanın kaynağı ve ruhu"dur.
2- Brecht'e göre, Fabel, "çelişkilerin yürütülmesi"dir, eylemin altında yatan iç mantıktır, eylem mantığıdır; tarihsel süreci gösterir. "Tiyatronun ana işi"dir, "bütün olayların bileşkesi"dir; tiyatroda her şey Fabel'i anlatmak, tüm yabancılaştırma yoluyla ortaya koymak içindir. "Fabel, oyuncusu, sahne tasarımcısı, maske yapımcısı, giysi tasarımcısı, müzikçisi ve dans düzenleyicisiyle tiyatronun tümü tarafından ortaya konur, açığı çıkarılır, sergilenir". Fabel, "bir oyunda yer alan ve gestus halinde kendini ortaya koyan bütün davranışların bir arada düzene konması" olup, sahnede gösterilen düşünce ile izleyicinin karşı düşüncesi arasında gidip gelir. Lessing ve Hegel'den bu yana, ana dramatik çatışma, Fabel'in önkoşulu olarak görülmüştür. Fabel'de dramatik metnin düşünce kapsamı, gerçeklik anlayışı kendini ortaya koyar; Fabel kavramı, gerçeklik sürecini içerir; "çelişkiler yoluyla ya da bir kişide çözüme uğrayan eylemdir".
Fabula Latincede yapıt,öykü,söylence ve masal anlamlarına gelir.Aristoteles'e göre ,fabel bir eyleme öykünme ,olayların birbirine nedenlere bağlı olarak düğümlenişidir.
Fantazi Pastoral Çobanların hayatını fantazilerle süsleyerek anlatan tiyatro çeşidi.
Diğer Tiyatro Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tiyatro Terimleri Sözlüğü