Deniz taşımacılığı karşılığında alınan para
Güneş Sisteminin oluşumu ile ilgili farklı teoriler ortaya atılmıştır. En geçerli teori sayılan Kant-Laplace teorisine Nebula teorisi de denir. Bu teoriye göre, Nebula adı verilen kızgın gaz kütlesi ekseni çevresinde sarmal bir hareketle dönerken, zamanla soğuyarak küçülmüştür. Bu dönüş etkisiyle oluşan çekim merkezinde Güneş oluşmuştur. Gazlardan hafif olanları Güneş tarafından çekilmiş, çekim etkisi dışındakiler uzay boşluğuna dağılmış ağır olanlar da Güneşten farklı uzaklıklarda soğuyarak gezegenleri oluşturmuşlardır.
Bulutluluk gökyüzünü kaplayan bulutların miktarı 10 ya da 8 eşit parçaya bölünmüş ve nefometre adı verilen bir araç ile ölçülür. Nefometre ufku kaplayacak şekilde tutularak bulutla kaplı pencereler sayılır. Bulutla kaplı pencere sayısının tüm pencere sayısına oranı da bulutluluğu verir.
Akarsuların büyüğüne verilen ad. Boyu, beslenme teknesinin alanı, özellikle genişliği ve taşıdığı su niceliği bakımlarından en büyük ana akarsu, ırmak.
Açıklamalarıyla 1151 Coğrafya Terimi
1-Yeryüzündeki su kütlelerinden buharlaşan su, atmosferin nemlenmesine yol açar. Atmosferdeki su buharına hava nemliliği de denir. Önemli bir sıcaklık etmeni olan atmosferdeki su buharının miktarı, yere ve zamana göre değişir.
2-Su buharı. Atmosferde bulunan, gaz biçimindeki su. Saydam ve mavimsi olup, gökyüzünün mavi gözükmesinin esas nedeni budur. Havanın nemliliği, içinde bulunan bu su buharı miktarına bağlıdır. Havanın alabileceği maksimum bu su buharı, sıcaklığın artışına paralel olarak artar. Örneğin; 20 0C sıcaklıkta, 1 m3, hava 30 gr su buharı(nem) taşır. Oysa -20 0C sıcaklıkta bu miktar, sadece1 gr taşır.
3- Havada bulunan su buharıdır. Atmosferdeki nem, sıcaklığı dengeleyici bir özelliğe sahiptir; aşırı ısınma ve soğumayı önler, günlük ve yıllık sıcaklık farklarını azaltır.
Higrometre.
Jeolojik Üçüncü zamanın bölündüğü dört büyük devirden son ikisi olan pliyosen ile miyoseni birden kavrayan sistem.
Arabistan kıtasının Anadolu kıtası ile çarpışmasından sonraki tektonik olayları inceleyen jeolojinin alt bilim dalı. Neojenden günümüze kadar gelen olayları irdeler.
Günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. Üçüncü zamanın yaklaşık 63 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir.
Zamanın önemli olayları : Kıtaların bugünkü görünümünü kazanmaya başlaması. Linyit havzalarının oluşumu. Bugünkü iklim bölgelerinin ve bitki topluluklarının belirmeye başlaması. Alp kıvrım sisteminin gelişmesi. Nümmilitler ve memelilerin ortaya çıkışı. Üçüncü zamanı karakterize eden canlılar nummilit, hipparion, elephas ve mastadondur.
Canlı ve cansız ögelerden oluşan en küçük çevre birimi. Habitatın içinde kendine özgü fiziksel şartları olan küçük birim.
45° enlemlerinde, deniz seviyesinde ve 15°C sıcaklıkta ölçülen basınca normal hava basıncı denir.
Yeryüzünde, sınırları belli geniş ya da küçük bir bölgede belirli bir dönemdeki insanların toplam sayısına nüfus denir.
1-Bir yıl içinde, doğum ve ölüm sayısına bağlı nüfus artışına doğal nüfus artış hızı ya da doğurganlık hızı denir.
2-Bir yılın nüfusunun bir önceki yıla bölünmesiyle elde edilen orana verilen ad.
Doğum oranı ile ölüm oranı arasındaki fark nüfus artışını gösterir Bir ülkede doğum oranı fazla, ölüm oranı az ise nüfus artışı meydana gelir.
Ölümlerin doğumlardan çok olması, kamusal kararlarla başka yerlere nüfus gönderilmesi ya da kendiliğinden göçler gibi nedenlerle bir ülke nüfusunun sayısal olarak azalması.
Nüfusla ilgilenen bir beşeri coğrafya dalıdır. Nüfusun çeşitli özellikleri, dağılışını ve göçleri inceler. Doğal çevre ile nüfus arasındaki ilgiyi araştırır.
Dünya'nın bütününde ya da bir bölümündeki nüfusun dağılışı ve özellikleri hakkında bilgi veren haritalardır. Bu haritalarda nüfus dağılışı noktalama ile gösterilir. Nüfus yoğunluğu haritaları ise renklendirilir.
Bir toplum ya da topluluk nüfusunun yaş, cinsiyet, evlilik durumu, uğraş, kültürel özellik vb, bakımlardan dağılımının grafikle gösterilmesidir.
Nüfus piramitlerinden; ülkenin nüfus özellikleri, yaş grupları, cinsiyet durumu ve ekonomik özellikleri (kalkınmışlık durumu) gibi özellikler hakkında bilgi edinilebilir.
Ülkelerin kendi insan kaynaklarını daha nitelikli ve işlevsel hale getirmek için uyguladıkları programlardır.
Bir ülke nüfusunun nitelik ve niceliği üzerinde gerekli verileri saptamak amacıyla belli aralıklarla yapılan sayma işlemidir. Günümüzde nüfus sayımı yapılmamaktadır. Nüfus bilgileri dijital ortam üzerinden verilerle tespit edilmektedir.
Diğer Coğrafya Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Coğrafya Terimleri Sözlüğü