Belirli bir vade ile bankaya yatırılan ve vadenin bitiminden önce çekilemeyen mevduat.
Vadeli piyasalar belirli bir ürünün, fiyatı bugünden sabitlenmek koşuluyla ileri bir tarihte teslim edilmesi taahhüdünü içeren sözleşmelerin alınıp satıldığı piyasalardır. (Futures Market)
Gelecek bir tarihte üzerine anlaşılan bir fiyat ve vade üzerinden bir mal veya enstrümanı değiştirme yükümlülüğüne verilen addır. Forward ve vadeli işlem kontratları arasında ki ana fark, vadeli işlemlerin organize borsalarda, forward işlemleri ise tezgahüstü piyasalarda (OTC) işlem görür ve vade sonu kişiye özel belirlenebilir.
İstenildiği zaman kısmen veya tamamen geri alınmak üzere bankalara yatırılan mevduat.
Açıklamalarıyla 870 Ekonomi, Bankacılık Terimi
Vadeye Dayalı Zorunlu Karşılıklar
Bankaların ve diğer finansal kuruluşların, yükümlülüklerine karşılık TCMB’de tutmak zorunda oldukları zorunlu karşılık tutarı, yükümlülüklerin vadesine göre değişmektedir. Zorunlu karşılık oranları, kısa vadeli yükümlülükler için daha yüksek iken uzun vadeli yükümlülükler için daha düşüktür. Dolayısıyla daha uzun vadeli yükümlülükler özendirilerek banka yükümlülüklerinin ortalama vadesinin uzatılması amaçlanmaktadır. (Maturity Based Reserve Requirement)
(Yield to Maturity) Bir menkul kıymetin vadesine kadar tutulması sonucu elde edilecek getiriyi ifade eder. "Effective rate of return" olarak da adlandırılır.
Menkul kıymetin valör tarihinden itfasına kalan gün sayısıdır.
1- Bankacılık işlemlerinde faizin başladığı gündür. Mevduat açılışlarında, valör paranın yatırıldığı günün ertesi iş günüdür. Kredilerde ise, müşteri kredi kullanırsa valör aynı gün, kredi kapatırsa ertesi iş günüdür.
2- Üzerinde anlaşma sağlanan bir işlemin, fiilen yerine getirileceği örneğin, karşılıklı olarak hesaplara alacak ve borç kaydedileceği tarihtir. Benzer şekilde bir fonun, örneğin mevduatın sahibi tarafından fiilen kullanılabileceği tarihi ifade eder.
Döviz, menkul kıymet ve benzeri yatırım araçlarının ya da bunlardan oluşan bir portföyün içerdiği piyasa riskinin ölçülmesi amacı ile kullanılan istatistiksel bir yöntemdir. Bu tür bir ölçümle, piyasa riski olarak adlandırılan, kur ve faiz riskinin yatırımın mevcut değerini çeşitli olasılık değerlerine ve süreye bağlı olarak ne ölçüde etkileyebileceği bulunmaya çalışılmaktadır. Diğer bir deyişle bir yatırımın, yatırım değeri cinsinden karşı karşıya olduğu riski ölçer. Örneğin 10.000.000 USD tutarında bir yatırım için 1.000.000 USD' lik VaR değeri, belli bir dönemde, örneğin 1 haftada, bu yatırımın olasılık değerine, örneğin % 1 olasılık, bağlı olarak karşı karşıya olduğu risk'in parasal değerini ifade eder. Portföyde ortaya çıkabilecek kaybın tahminidir. Geçmiş veya örneğin opsiyon fiyatlarından ulaşılan "implied" volatilite üzerinden yapılan hesaplamalara dayanır. Dolayısıyla tahmin yöntemlerine ilişkin, geçmiş geleceği ne kadar tahmin eder gibi kısıtlar bu yöntem içinde geçerlidir. Yönteme ilişkin metodolojik, örneğin ölçüme konu olan değerin getirisinin normal dağıldığı varsayımı, kısıtlar da söz konusudur. Sermaye yeterliliklerinde, sermayenin piyasa koşulları nedeniyle risk altında olan kısmı ile ilgili olarak, BIS tarafından bankaların uyması gereken bir ölçüt olarak da kullanımı mevcuttur.
Kuruluşların kendi ticari işlemlerinden doğmuş alacakları karşılığında ihraç edebilecekleri kıymetli evraktır. Tüketici kredileri, konut kredileri, ihracat işlemlerinden doğan alacaklar söz konusu işleme konu olabilecek alacak türlerindendir. Bankalar varlığa dayalı menkul kıymet satarak alacaklarını daha önceden paraya çevirebilmektedir. (Asset Backed Security)
Bir işletmenin elindeki genellikle para ile ölçülen değerler.
Varlık/yükümlülük ilkesi, yurt dışı yerleşiklere olan tüm borç ve alacakların, stoklar için brüt varlık ve yükümlülükler olarak ve akımlar için her kategoriyi netleştirerek gösterilmesine dayanmaktadır. (Asset / Liability Principle)
Risk yönetiminin gereği, elinizde bulunan fonların çeşitli piyasa grupları arasında bölüştürmeye yarayan yatırım pratiğidir.
Bedelsiz veya karşılıksız bir şekilde elde edilen servet unsurlarına uygulanan varlık vergisi türüdür. Miras veya bağıştan gelen varlıklar için ödenir. Bu iki verginin bir arada uygulanmasının sebebi, vergi kaçırma olanaklarının ortadan kaldırılmasıdır. Bu verginin aleyhinde olanlar, verginin mülkiyet hakkını zedelediğini, sermaye birikimini olumsuz yönde etkilediğini ileri sürerler.
Kamu giderlerine gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılması gereken zorunlu katkı.
Mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için yasal ehliyet şart değildir. Vergiyi doğuran olayın kanunlarla yasak edilmiş bulunması mükellefiyeti ve vergi sorumluluğunu kaldırmaz.
Vergi sorumlusunun çifte vergilendirilmesini telafi etmek veya ihracatı, üretimi, herhangi bir ekonomik faaliyeti teşvik etmek amacıyla bazı vergi konularında önceden alınan verginin bir kısmının veya tamamının mükellefe geri verilmesidir.
Yaptıkları ve yapacakları ödemelerden vergi kesmeye mecbur olanlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten sorumludur. Bu sorumluluk, vergilerden dolayı asıl mükelleflere rucu etmek hakkını kaldırmaz.
Verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişiler vergi sorumlusudur. Birden fazla kişinin borçtan sorumlu tutulması halinde bu duruma zincirleme (müteselsil) sorumluluk denir.
Vergi, Amortisman, Faiz Öncesi Kar(VAFÖK)
Bir şirketin finansal performansını ölçmek; şirketler ve sektörler arasındaki karlılığı değerlendirmek amacıyla kullanılan finansal veri.
Diğer Ekonomi, Bankacılık Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Ekonomi, Bankacılık Terimleri Sözlüğü