Eğitim Sitesi

Online Sosyal Bilgiler Terimleri Sözlüğü

Dil İnsanların düşündüklerini ve duyduklarını bildirmek için kelimelerle veya işaretlerle yaptıkları anlaşma, lisan.

Dil(Lisan) Duygu ve düşüncelerin, sözcük haline getirilmiş sesler ya da simgeler aracılığıyla anlatılmasıdır.

Dilekçe Bir istek veya şikayeti bildirmek için resmi makamlara sunulan, imzalı ve adresli, pullu veya pulsuz yazı.

Din 1. İnsanın düşünme sınırlarının çizildiği yerden sonra devreye giren ve insanların anlayamadıklarını anlamlandırmak için sığındıkları olgu.

2. Kutsal ve ahlaki nitelikleri, çeşitli ayin, değer ve kuralları olan inançlar bütününe verilen isim veya değerdir. İslamiyet, Hıristiyanlık, Musevilik gibi.

3. Tanrı'ya, doğaüstü güçlere, çeşitli kutsal varlıklara inanmayı ve tapınmayı sistemleştiren toplumsal bir kurum,

Dinamik Hareketli, her an değişebilen, etkin.

Açıklamalarıyla 1105 Sosyal Bilgiler Terimi

Dini Bayram Dini kurallar çerçevesinde belirli zamanlarda kutlanan dinsel bayram. (Örneğin: Kurban Bayramı)

Dipnot Metin içinde geçen herhangi bir bilgi ile ilgili olarak sayfa altına, çalışmanın sonuna konulan açıklama veya kaynak bilgisi.

Direktif Herhangi bir konuda tutulacak yol için verilen talimat, yönerge.

Dirhem 3,148 grama denk gelen eski bir ağırlık ölçüsü.

Dirlik Osmanlı Devletinde hizmet karşılığında verilen topraklara dirlik denirdi.
"Kendisine dirlik verilen kişi toprağın ekilip biçilmesinden sorumludur."

Dirlik Yaptıkları hizmet karşılığında devlet görevlilerine ve savaşlarda yararlılık gösteren askerlere tahsis edilen gelir kaynaklarına dirlik adı verilir.

Dirlik Arazi Osmanlı Devleti'nde geliri devlet memurlarına ve askerlere maaş ve görev karşılığı olarak verilen topraklardır. Dirlik gelirlerine göre üçe ayrılırdı:

1-Has: Yıllık geliri 100 000 akçeden fazla olan toprağa denirdi. Padişaha, divan üyelerine, beylerbeylerine, şehzadelere ve sancak beylerine verilirdi.

2-Zeamet: Yıllık geliri 20 000 ile 100 000 akçe arasındaki topraklara denirdi. İkinci derecedeki memurlara verilirdi. Alaybeyleri, kapıcıbaşı, Divan kâtipleri gibi.

3-Tımar: Yıllık geliri 3 000 akçe ile 20 000 akçe arasındaki topraklara denirdi. Savaşlarda yararlılık gösterenlere verilirdi. Tımarlı Sipahi'ler gelirlerinin bir kısmıyla atlı asker yetiştirirler, bir kısmını da maaş olarak alırlardı. Tımar sistemiyle yetiştirilen askerler, Osmanlı ordusunun önemli bir kısmını oluştururdu. Tımar sistemine bağlı topraklar Tahrir Defterlerine kaydedilirdi.

Divan 1. İslam devletlerinde, hükümdarlara devlet işlerinde yardımcı olması İçin oluşturulan danışma kuruludur.

2. Osmanlı Devleti'nde padişah, sadrazam ve bazı yüksek rütbeli devlet görevlilerinin oluşturduğu meclis ve meclisin toplandığı yer.

3. Yüksek derecedeki yöneticilerin kurdukları bugünkü bakanlar kuruluna benzeyen kuruldur.
"Hz Ömer zamanında İslam Devleti'nin sınırları genişleyince toprakların, gelirlerin, giderlerin vs işlerin kaydedilmesi için divan kurulmuştur."

Divan-ı Hümayun Divan, devlet işlerinin görüşülerek karara bağlandığı en yüksek kurul. Divan teşkilatı Orhan Bey zamanında kurulmuştur. II. Mahmut yaptığı ıslahatlar sırasında Divanı kaldırarak yerine Bakanlar Kurulunu kurmuştur.
Divan, padişah için danışma meclisi niteliğindedir. Divanın iki özelliği vardır, hem yönetim kurumudur hem de en yüksek mahkemedir.

Divan-ı Hümayun (Divan) Osmanlılarda devletin önemli işlerinin görüşülüp karara bağlandığı kuruldur. Divan bir danışma organıdır, yani son söz padişaha aittir. Divan'ın başkanı padişahtı. Divan'a Fatih Sultan Mehmet Dönemi'nden itibaren sadrazamlar (Veziriazam) başkanlık etmiştir. Divan Orhan Bey döneminde kurulmuş, II. Mahmut tarafından kaldırılarak yerine nazırlıklar (bakanlıklar) kurulmuştur. Divan bugünkü Bakanlar Kurulu gibi çalışırdı.

Diyalog Karşılıklı konuşma.

Dizayn Bir ürünün tamamının veya bir parçasının çizgi, şekil, renk, doku, malzemenin esnekliği veya süslemesi gibi insan duyularıyla algılanabilen özellikleri, düzenleme, tasarım.

Dizgin Gemin uçlarına bağlanarak hayvanı yöneltmeye yarayan kayış.

Dizin Bir kitabın veya derginin kişi, konu, yer adı vb. bakımından içindekileri yer numarasıyla belirten ve eserin arkasında yer alan alfabetik liste.

Doğa Canlı ve cansız maddelerden oluşan ve insanlara sınırsız hizmet eden kendi kendini yenileyebilen varlıkların tümü, tabiat.

Diğer Sosyal Bilgiler Terimleri

İlk Sayfa ... 9 10 [11]12 13 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Sosyal Bilgiler Terimleri Sözlüğü