Ay'ın on iki kez yeniaydan yeniaya gelmesi için geçen süre (354g 8sa 49dk).
Bir gök cisminden geçen düşey daire ile gözlem noktası meridyen dairesi arasındaki açı. Çevren düzleminde güney noktasından başlayarak saat ibresi yönünde ölçülür.
Bir topluluk içinde istenilen tek bir çeşidin bolluğunun bütün niceliğe oranı. "Mutlak bolluk" için verilen örnekte, göktaşında demirin bolluk oranı 50/550, yıldız tayfında metal çizgilerinin bolluk oranı 25/180 dir. Bir bölgede 120 yıldızın parlaklığı ölçülmüş, 8 ve 9. uncu kadirler arasında 35 yıl sayılmışsa, bu aralık için yıldız bolluğu 35, bolluk oranı 35/120 dir.
Bir metre küp hava içindeki su buharı niceliğinin (mutlak nem niceliği) aynı sıcaklıkta bu hacmin en çok yüklenebileceği (doymuş haldeki) su buharı niceliğine oranı.
Açıklamalarıyla 543 Uzay ve Astronomi Terimi
Gözlemcinin bulunduğu noktadaki düşey doğrultusunun, gök küresini deldiği kabul edilen noktadan, gözlemcinin çevren düzlemi üstünde bulunan nokta, zenit.
Günlük hareketinde ufkun altına inmeyen yıldız.
1- Yüzey sıcaklığı yaklaşık 100.000 K olan, birkaç bin kilometre çapında küçük yıldız. Güneş benzeri yıldızların evriminin son basamağı. Enerji üretimi durduğu için soğuma sürecinde olan cisimlerdir.
2- Küçük kütleli bir yıldızın ölümünden artakalan, yaklaşık Dünya büyüklüğünde, sıcak ve parlak demir yıldız çekirdeği.
BIOPAN (Uzaya Mikroorganizma Taşıma Projesi)
Uzayda biyolojik denemeler projesidir. 1992-1999 yılları arasında BIOPAN Dünya yörüngesinde Rus uydusu üzerinde dört görev gerçekleştirmiş, on altı deneme yapmıştır. Bu çalışmanın amacı mikroorganizmaların uzayda yaşayabilirliklerini araştırmak, aynı zamanda radyasyon ile vakuma maruz bırakılan ve sadece vakuma maruz bırakılan hücrelerdeki DNA hasarını tespit etmektir.
Evrenin ya da olayların bir bölümü hakkında deneye dayalı ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarma süreci ve bu yolla elde edilen bilgilerin bütünüdür.
Güneş'in merkeziyle, Dünya'nın merkezi arasındaki ortalama uzaklığa bir astronomik birim (1 AB) denir.
1 AB = 149,6 milyon km. Yani bir astronomik birim 149,6 milyon kilometredir.
Biyosfer II 1991 yılında Arizona'da başlayan ve 200 milyon dolara mal olan bir projedir. Bu projenin amacı, Ay'da ve Mars'ta insanlı istasyonların kurulmasına hazırlık yapmaktı. Biyosfer II'de sekiz kişilik bir ekip 12 000 m² lik kapalı bir ekosistemde iki yıl kadar yaşadı. Büyük sansasyonlara yol açan bu sistem, içerisinde tarım alanı, orman, okyanus, savana ve bir çöl ekosistemini barındır.
Işınım yapan bir cismin tüm yüzeyinden uzaya birim zamanda yaydığı ışınım enerjisi. Işınım gücü tüm dalgaboylarındaki ışınımı kapsıyorsa bolometrik ışınım gücüdür.
Bir gökcisminin tüm dalgaboylarında kadir biriminde ölçülen parlaklığı.
Bir küre üzerindeki herhangi bir noktanın, başlangıç dairesinden açısal uzaklığı. boylamın adı, seçilen temel düzleme göre değişir.
Zaman bölgelerine ait ortalama zaman. Greenwich'in boylam çizgisi sıfır saat dilimine denk gelir. Türkiye Greewich'den 2 saat geri olan -2 saat çizgisindeki ortalama zamanı kullanır.
Granülasyon; Güneş'in fotosferinde konveksiyonun neden olduğu yapı.
1- Uzayda bulunan hidrojen ve helyum gibi gazlar ile tozlardan oluşmuş büyük ölçekli bulutlardır. Bir bulutsunun yakınında parlak yıldız var ise yıldızın yaydığı ışık enerjisi sayesinde bulutsu görünür hâle gelir. Böyle bulutsulara aydınlık bulutsu, diğerlerine de karanlık bulutsu denir. Orion (avcı), Macellan, Kedi Gözü, Atbaşı ve Kartal bulutsuları en çok bilinen bulutsulardır.
2- Yıldızlararası gaz ve tozdan oluşan bulut. Bulutsular, parlayan salma bulutsu, yıldız ışığı saçan yansıtıcı bulutsu ve kendisinden uzak yıldız veya bulutsuların ışığını engelleyen karanlık bulutsu olarak gözlenirler.
Burçlar kuşağı. Gökküresinde, ekliptiğin geçtiği ve üzerinde 12 burcun eşit aralıklarla dağıldığı kuşak.
Gök küresinde, tutulumun geçtiği ve üzerinde on iki burcun eşit aralıklarla dağıldığı kuşak.
Bir kürenin merkezinden geçen düzlemle, bu kürenin arakesiti olan daire.
Diğer Uzay ve Astronomi Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Uzay ve Astronomi Terimleri Sözlüğü