15. yüzyıl sonunda mavi-beyaz tekniğin keramiklerde kullanılan bir uygulaması. ınce spiral dallar üzerinde minik çiçekler, yapraklar yer alır.
Kervan yolları üstünde belirli aralıklarla yapılmış olan konaklama yapıları. Genel adı"Han"dır. (Bkz. Ribat, Sultanhan) Ticari ve yarı askeri sivil mimarlık örnekleri olan bu yapılar, kent içlerinde de bulunabiliyordu.
Harappa ya da 'Mohenjo Daro' adı, Kuzey Hindistan'da yaklaşık olarak M.Ö. 2500 yılından, büyük bir olasılıkla kuzeyden gelen istilacı Ariler tarafından yıkıldığı M.Ö. 1700 yılına kadar gelişen Eskiçağ uygarlığı için kullanılmaktadır. Bu uygarlığın yazısı henüz deşifre edilememiştir. Fakat, bugün Güney Hindistan'da egemen olan ve Batı Pakistan'da tecrit edilmiş küçük alanlarda hâlâ konuşulan Dravid dil ailesine bağlı olması kuvvetle muhtemeldir.
İbranice 'hasid' (=dindar) kelimesinden türetilmiş olan bu sözcük, iki Yahudi hareketini nitelemek için kullanılmaktadır: Bunlardan birincisi, M.Ö. 300 ile 175 yılları arasında Selevkoslar tarafından yürütülen Yahudileri Helenleştirme girişimlerine direniş hareketi; ikincisi ise, M.S. XVIII. yüzyılda Talmudcu Yahudiliğe karşı ortaya çıkan Mesihçi tepkicilik akımıdır.
Açıklamalarıyla 574 Arkeoloji Terimi
Doğu Asya kökenli süsleme motifleri grubu. Stilize edilmiş şakayık, nar, iri yapraklar ile bunların gonca ve sapları başlıca öğeleridir.
Türk ve İslam süsleme sanatlarında hurma ve benzeri ağaçlara verilen ad. Cenneti sembolize eden resimlerde yada süslemede simetri ekseni olarak çokça görülür.
Camilerin kıble tarafında bulunan küçük mezarlık.
Sparta'da toprağa bağlı bir tür yarı-köle (devlet kölesi) sınıfını oluşturan insanlara verilen ad. Heilot'lar M.Ö. VIII. yüzyıl ortalarında, Sparta'nın genişleme döneminde Peloponnessos'un güneyinden Lakonia ve Messenia bölgelerinden getirilen köle halklardı ve Sparta nüfusunun önemli bir kısmını oluşturuyorlardı.
Solon'un Eski Yunan siyasal yaşamına kazandırdığı Halk Mahkemesi Kurumu.
Yunanistan anakarasında üç seramik dönemine verilen ad. Kabaca Girit'teki Minoa Seramik Dönemi ile aynıdır.
Yunanlı ya da Yunanca konuşan anlamında, fakat özellikle Kuzey Yunanistan'da yer alan Teselya ile ilgili olarak kullanılan sözcük.
Doğu Akdeniz'in M.Ö. IV. yüzyılda Makedonyalı kral Büyük İskender tarafından fethedilmesinden, M.Ö. I. yüzyılda Roma İmparatoru Augustus'un eline geçmesine dek süren döneme verilen ad. (M.Ö. 330-M.Ö. 30 yılları arasındaki dönem)
Akdeniz ile Karadeniz'i birleştiren ve Asya'yı Avrupa'dan ayıran Çanakkale Boğazı'na verilen ad.
Eski Yunanistan'da askerlerin başlarına giydikleri kaska verilen ad.
Hermetik Metinlerin büyü, gizem ve felsefe gücüne sahip olduğuna duyulan inanç. Hermesçi hareket Geç Antikçağ'da ve daha sonra Rönesans'ta mevcut olmuştur.
Gizem, büyü ve felsefe ile ilgili belgelerden oluşan külliyata verilen isim. İlk kez büyük bir olasılıkla Demotik lehçede M.Ö. I. binyılın ikinci yarısında yazılmış olan bu metinler Tanrı Toth-Hermes'e mal edilmektedir. Daha sonra Hermesçilik için çok önemli olmuştur.
Tanrılaştırılarak bir kahraman (heros) olarak kabul edilmiş kişilerin öldüklerinde onurlarına inşa edilen yapılara verilen ad.
Heykel, sanatsal bir bakış açısıyla yapılan üç boyutlu formlardır. Heykeller ahşap, taş ve mermerin yontularak, kilden model üretilerek, bronz ve tunçtan da dökme yapılarak şekillendirilirler. İlk çağlardan beri kültürler heykellerle (Hitit, Mısır, Yunan, Roma...) kendilerini ifade etmişlerdir. Sanatın önemli bir parçasını oluşturan heykeller dinsel amaçlı olarak insan gibi düşünülerek yapılmış tanrı ve tanrıça heykelleri yanında kralların, kahramanların, devlet adamlarının ve din adamlarının canlandırırlar. Antik Dönemlerde bir heykelin yaratılma nedeni farklı olabiliyordu: Kutsal alana verilen bir adak hediyesi, mezar abidesi, önemli bir tarihi olay adına dikilen anıt ya da bir kişiliği yüceltmek işlevler taşıyabilirler.
İnsanlarca kutsal kabul edilen alan, tapınak ya da kutsal yerlere verilen ad.
Baskça, Fince ve Macarca hariç, bütün Avrupa, İran ve Kuzey Hindistan dillerinin dahil olduğu dil ailesine verilen ad.
Diğer Arkeoloji Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Arkeoloji Terimleri Sözlüğü