Dağ yamaçlarında biriken büyük kar yığınlarının yamaç boyunca hareket etmesine çığ denir.
Havanın açık ve durgun olduğu gecelerde, havadaki su buharının soğuk cisimler üzerinde su damlacıkları biçiminde yoğunlaşmasıdır. İlkbahar ve yaz aylarında görülür.
Haritalardaki küçültme oranını çizgi grafiği üzerinde gösteren ölçek türüdür. Kesir ölçeğe göre düzenlenir ve santimetre (cm)'nin üstündeki tüm uzunluk birimleri kullanılır.
Dairesel hareket yapan Yerküre üzerindeki bir noktanın birim zamanda eksen üzerindeki yer değiştirme hızıdır. Çizgisel hız, dünyanın küreselliği nedeniyle Ekvator'da en fazladır, kutuplara doğru azalır.
Açıklamalarıyla 1151 Coğrafya Terimi
Deniz kıyısı, akarsu vadisi ve yol boyunca uzanan yerleşmeler çizgisel bir hat oluşturur. Bu tür yerleşme dokusuna çizgisel yerleşme denir.
Venüs.
Sular içerisinde, erimiş bulunan bazı maddeler çeşitli şartlara uygun olarak zamana ve yere bağlılık şartıyla çökelirler, bunlara çökelti denir.
Yeraltında bulunan mağara sistemlerinin tavanlarının incelerek çökmesi ile oluşan karstik şekillerdir. Çökme dolinleri, derinliklerinin fazla oluşu, yamaçlarının eğimli oluşu ve tabanlarındaki iri bloklar halinde maddeler bulunması nedeniyle erime dolinlerinden kolayca ayırtedilirler.
1- Geniş alanlar kaplayan, sürekli akıştan ve bitki örtüsünden yoksun, günlük ve mevsimlik sıcaklık ayrımları yüksek bölgelerdir.
2- Bitki örtüsünün hiç bulunmadığı ya da çok seyrek, cılız olduğu kurak yerler.
Kayaçların bileşimindeki minerallerin su etkisi ile değişime uğramasıdır. Özellikle suda çözünmüş karbondioksit, suyun asitlik derecesini artırdığından kalkerli kayaçların çözünmesinde etkilidir.
1. Çevresine göre yükseltisi 500 metreyi geçen yeryüzü kabartılarına dağ denir.
2. Çevresine göre yüksek olan, inişli çıkışlı yer şekilleridir.
Dağlarda, ağaç sınırının üstündeki alanlarda yazın yeşeren, çiçeklenen ve çoğu kez yaylacıların hayvanlarını otlattıkları çayırlar.
Jeosenklinallerde biriken tortul tabakaların kıvrılma ve kırılma hareketleriyle yükselmesi olayına dağ oluşumu ya da orojenez denir.
Su kaynaklarının ve yağışın fazla, yer şekillerinin engebeli, tarım arazisinin az ve parçalı olduğu bölgelerde evler birbirinden uzak ve mesafeli kurulmuştur. Bu tür yerleşme dokusuna dağınık yerleşme denir.
Bu yerleşmelerde birbirinden uzak meskenler patika yollarla birbirine bağlanmıştır. Dağınık yerleşmeler Türkiye’de daha çok Karadeniz kıyı kuşağında dağ yamaçlarındaki
kırsal kesimlerde görülür.
Genellikle geniş bir düzlüğün ortasında yer alan yerleşmeler dairesel bir gelişme gösterir. Bu tür yerleşme dokusuna dairesel yerleşme denir.
Su kütlesinin, ardışık yükselme ve alçalması biçiminde beliren salınım hareketidir.
Deniz tabanında oluşabilecek yükselme ve alçalmaların oluşturacağı su dalgalarını zamana bağlı olarak simüle etmek için geliştirilen model.
Limandaki gemilerin dalgalardan korunması için denizde yapılmış kalın, uzun duvarlar biçiminde set.
Dalgalar, deniz ve göllerdeki kuzey sularının periyodik salınımlarıdır. Dalga oluşumunun temel nedeni rüzgarlardır. Deniz yüzeyini yalayıp esen rüzgarlar, sürtünme nedeniyle durgun sulara hareket kazandırır. Deniz yüzeyi pürüzlenir ve sürekli biçim değiştirir. Deniz yüzeyinin salınım hareketine dalgalanma deniz yüzeyinde beliren pürüze dalga denir. dersimiz.com Rüzgarlar dışında depremler, volkanik hareketler ve deniz altında çökmelerde dalgaları oluşturur. Bu tür dalgalara tsunami denir.
Köy ailelerinin geçici bir süre için yararlandıkları yerleşme biçimidir. Bölge köy yerleşmelerinde bir kısım aileler, birkaç aylık süre için köylerinden ayrılarak, kendi bahçe, tarla ve otlaklarındaki damlarda oturduktan sonra, tekrar köylerine dönerler.
Diğer Coğrafya Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Coğrafya Terimleri Sözlüğü