Haremeyn
1. Müslüman olmayanların girmesi dinen yasak olan iki şehir; Mekke ve Medine.
2. Mekke’de bulunan Kâbe ile Medine’de Hz. Peygamber’in kabrinin olduğu yer.
Haremi Şerif (Harem-i Şerif) Kafir ve müşriklerin girmesi Kur'an'da yasaklanmış olan Kâbe ve civarı.
Harizmi
D.Ö. 780-850
9. yüzyılda Hârizmide dünyaya geldiği için Hârizmi adıyla anılan ünlü bilim adamı, matematik, astronomi ve coğrafya alanlarında araştırma yapmıştır. Aritmetik ve cebirle ilgili iki yapıtı, matematiğin gelişimini büyük ölçüde etkilemiştir. Hârizminin cebirle ilgili yapıtı, 12. yüzyılda Chesterlı Robert ve Cremonalı Gerard tarafından Latinceye çevrilmiştir. Bu eserlerin en dikkat çeken yönü, açıların trigonometrik fonksiyonlarla ifade edildiğini gösteren birtakım tablolar içermesidir. Bunların dışında, yön bulmada kullanılan usturlabın (yıldızların dünyaya göre yüksekliklerini ölçme aleti) yapımının ve kullanımının anlatıldığı iki eseri daha bulunmaktadır. Hârizmi, Batlamyusun Coğrafya adlı yapıtını, Kitâbu Suretil-Ard (Yerin Biçimi Hakkında) adıyla Arapçaya Arapçaya çevirerek, matematiksel coğrafyaya ilişkin bilgilerin İslam dünyasına girmesinde önemli bir rol üstlenmiştir.
Hârizmi, aynı zamanda Kitabu-Suret-il-Arz adlı enlem ve boylam kitabında, Nil Nehrinin kaynağını açıkladı. Malvanın merkezi olan ve Hindistan'ın Gwalyar eyaletinin Ujjain şehrinden geçen boylam dairesini başlangıç meridyeni olarak kabul etmiş ve Batlamyusun astronomik cetvellerini tashih etmiştir.
Hârizminin hazırladığı astronomi tabloları asırlarca ilim dünyasında kaynak olarak kullanılmıştır. Astronomi için gerekli trigonometri bilgisi ve trigonometri cetvelleri de bulunmaktadır.
Hasbünallah "Allah bize yeter!" anlamında Allah’tan sabır ve yardım dileme sözü. “Hasbünallah” şeklindeki dua ve yardım isteme sözü “Allah bize yeter. O, ne güzel Vekil; ne güzel yardımcıdır.” anlamında “Hasbünallahu ve nimelvekil” biçiminde de kullanılır.
Hased Bir kimsenin sahip olduğu mevki, makam, şan, şöhret, mal, mülk gibi üstünlükleri, güzellikleri, nimetleri çekememek, bundan rahatsız olup bunların ondan gitmesini istemek.
Açıklamalarıyla 1549 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi
Haşa
1. Asla, katiyen, hiçbir vakit, Allah göstermesin, Allah korusun anlamlarında bir ünlem ifadesi.
2. Bir durum veya davranışın kesinlikle kabul edilmediğini anlatan söz.
3. Dine aykırı olma ihtimali olan sözler için, "tövbe, Allah göstermesin." anlamında kullanılan bir söz.
Haşa (Hâşâ) Bir durum veya davranışın kesinlikle kabul edilmediğini anlatan bir söz. Dine aykırı görülen bir ihtimalden söz edilirken asla, katiyen, kesinlikle, öyle değil, Allah korusun manasında söylenen söz.
Haşimoğulları Hz. Peygamberin kabile ve sülâlesine verilen ad.
Haşir
1- Toplanma, bir araya gelme.
2- Bütün canlıların öbür dünyada yeniden diriltilerek "mahşer" denilen yerde
Dünya'daki yaptıklarının ve yapmadıklarının hesabını vermek üzere bir araya gelmeleri, getirilmeleri.
Haşiye Fıkıh, tefsir, hadis, kelam, tasavvuf gibi İslami ilimler başta olmak üzere mantık, felsefe, astronomi ve tıp dâhil geçmişte eser veren bilginlerin yazmış oldukları herhangi bir kitabın sayfa kenarlarına ya kendilerinin ya da başkalarının yazdıkları kısa açıklamalar, tamamlayıcı notlar.
Haşr
1- Bütün canlıların yeniden diriltilerek mahşerde, hesap vermek üzere toplanmasıdır.
2- İkinci surdan sonra Allah'ın insanları hesaba çekmek üzere bir araya toplaması
Haşyet Korku demektir.
Hat Çizgi, sınır çizgisi, güzel yazı.
Hatemü'n-Nebiyyin Peygamberlerin sonuncusu demektir.
Hatim Sözlükte bitirmek sona erdirmek demektir. Kur'an-ı Kerim'in baştan sona kadar orijinal metinden veya ezberden baştan sona okumaktır.
Hatim Kâ'be'nin kuzeyinde Rükn-i Irâkî ile Rükn-i Şâmî arasındaki batı duvarının karşısında, yerden 1 m yükseklikte 1.5 m kalınlığında yarım daire şeklindeki duvara denir. Hatîm, Kâ'be'den sayılır. Tavaf, Hatim'in dışından yapılır.
Hattat Hat sanatıyla uğraşan kişi.
Havaici asliye Bir insanın ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin muhtaç olduğu temel ihtiyaç maddelerine denir.
Havale Bir işi veya bir şeyi başka birine bırakmak, ısmarlamak. Borcun bir zimmetten başka bir zimmete intikal etmesi. Borçlu kimsenin alacaklıyı, alacağını almak üzere bir başkasına göndermesi.
Havali Yöre.
Diğer Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimleri Sözlüğü