Ahd-i Atik
1- Eski sözleşme, anlaşma; Tevrat.
2- İsrailoğulları'na Hz. İsa'dan önceki peygamberler aracılığıyla indirilen kitaplara verilen isim. (Tevrat, Zebur ve Mezmurlar)
3- Hristiyanlara göre, İncil'den önceki mukaddes kitaplar; Tora, Neviîm ve Ketubim.
Ahd-i Harici Belirlilik.
Ahenk Uygunluk, uyum, düzen.
Ahilik
Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Anadolu’da kurulan ve gelişen dinî ve toplumsal yönü olan bir esnaf teşkilatı. Kurucusu Ahi Evran (ö.1262, 1300 veya 1317)’dır.
O, dericilerin piri ve otuz iki çeşit esnaf ve zanaatkâr grubunun lideri olarak tanınmaktadır. Aynı zamanda bir ilim ve fikir adamıdır. Ahilik teşkilatının temel yapısını, yiğitlik ve cömertlik başta olmak üzere tüm yüksek değerleri kendisinde toplamayı amaç edinen ve bu değerlerden taviz vermeyen zanaatkâr gençler oluşturur. Ahilik, temel ilkelerini İslam tasavvufundaki fütüvvet ahlakından aldığı için ahiliğe “Fütüvvet Teşkilatı” da denir. “Selçuklular ve ilk Osmanlılar zamanında Ahilik din ile zanaatı birleştirmek suretiyle çok kuvvetli bir hareket hâline gelmişti.” (M. Kaplan)
Ahir Zaman
1. Dünyanın sonu, kıyamet.
2. Kıyametin yaklaştığı ve alametlerinin belirginleştiği zaman. İslam inancına göre evrenin başlangıcı olduğu gibi sonu da vardır. Ancak bunun zamanını Allah’tan başka kimse bilemez.
“Ahir zaman belirtilerinden bazıları şunlardır: İlmin kalkıp cahilliğin yerleşmesi, sarhoşluk verici şeylerin yaygınlaşması, zinanın artması...” (Hadis-i Şerif)
Açıklamalarıyla 1549 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi
Ahiret
1- İnsanın öldükten sonra dirilip sonsuza dek kalacağı ve Allah'a hesap vereceği yer, öbür dünya.
2- Kıyametin kopmasından sonra başlayan ve sonsuza kadar devam edecek olan cennet ve cehennem hayatıdır.
Ahiret Günü İkinci surla başlayıp çeşitli safhalardan geçtikten sonra Cennet veya Cehennemde son bulacak olan ebedi (sonsuz) hayat.
Ahit
1- Kendi kendine söz vererek bir işi üzerine alma, ant.
2- Söz verme, anlaşma, yemin.
Ahitname
1. Antlaşma belgesi, antlaşma, anlaşma, sözleşme, mukavele.
2. Yazılı emir ve talimat; bazı şahıs ve gruplara tanınan hak ve imtiyazları, yabancılarla yapılan anlaşma hükümlerini içeren belge.
3. Hz. Peygamber’in, halife ve hükümdarların emriyle çeşitli kademelerdeki yönetici ve memurlarla ilgili olarak düzenlenen tayin kararı.
Ahkam Kur'an ve Sünnetin içerdiği dinî hükümlerdir.
Ahlâk
1-Bir kişinin iyi veya kötü olarak nitelenmesine sebep olan manevî değerleri, huyları ve bunların tesiri ile ortaya koyduğu davranışların bütünüdür.
2-Bir toplum içinde kişilerin benimsedikleri, uymak zorunda bulundukları davranış biçimleri ve kuralları.
3-Belli bir dönemde belli insan topluluklarınca benimsenmiş olan, bireylerin birbirleriyle ilişkilerini düzenleyen törel davranış kurallarının, yasalarının, ilkelerinin toplamı.
Ahmed Ahmed, Peygamberimizin Kur'an-ı Kerim'de zikredilen isimlerinden biridir. Kur'an-ı Kerim'de geçen öteki ismi ise Muhammed'dir. Bu iki isim de "övülmüş" demektir. Peygamber Efendimiz, yaşadığı hayatı, sözleri, ahlakı ve davranışlarıyla övüldüğü için Kur'an-ı Kerim'de Muhammed olarak nitelenmiştir. Kendisinden önceki peygamberlerden ve insanlardan çok daha fazla övüldüğü için de Ahmed ismini almıştır. Elbette bu isimleri ona bizzat Allah vermiştir.
Ahretlik
1. Ahiret kardeşi.
2. Dünyanın süsüne ve gösterişine değer vermeyip kendisini ibadete veren, çokça hayır işleyen kimse.
3. Evlatlık alınan kimsesiz çocuk.
Ahzab
1- Bölükler, kısımlar, gruplar.
2- Hendek Savaşı'nın diğer bir adı, birçok müşrik grup bu savaşa katıldığından bu isim verilmiştir.
Akabe
1- Medine'ye hicretin kararlaştırıldığı görüşmeler.
2- Hz. Muhammed'in Medineli Müslümanlarla Akabe antlaşmalarını yaptığı yerin ismi.
3- Zor geçit, sarp yokuş.
Akabe Biatları Peygamberimiz Mekke'de şehir dışından gelen yabancılara da İslam'ı tebliğ ediyordu. Peygamberliğin on birinci yılında, hac görevi için Medine'den gelen altı kişi ile Mekke'nin Akabe bölgesinde görüşüp onları Müslüman olmaya çağırdı. Onlar da bu daveti kabul edip Müslüman oldular (621) ve ertesi yıl aynı yerde görüşmek üzere sözleşip Medine'ye döndüler. Bu insanlar Medine'de İslam'ı anlattılar ve çok kişinin Müslüman olmasını sağladılar. Bir sonraki yıl daha kalabalık bir grupla Mekke'ye gelip Peygamberimize bağlılıklarını bildirdiler (622). Peygamberimizin Medinelilerle yaptığı bu iki görüşmeye Akabe Biatları denir. Medineliler bu görüşmelerde Peygamberimizin ve Müslümanların Mekke'de uğradıkları eziyetleri, işkenceleri, baskıları görüp onları Medine'ye davet ettiler. Medine'de Hz. Muhammed'i ve Mekke'den gelen Müslümanları her şartta ve her durumda koruyacaklarına söz verdiler. Bunun üzerine Peygamberimiz isteyen Müslümanların Medine'ye göçebileceklerini söyledi. Bunun üzerine bazı Müslümanlar Medine'ye göç ettiler. Medine'de İslamiyet hızla yayılmaya başladı.
Akaid Akâid; ibadeti değil, inancı; imanı esas alan İslâmî kâîde ve hükümlerin tümü; Kur'an ve Sünnet ışığında İslâm Dini'nin iman esaslarından sistemli bir şekilde bahseden ilim dalıdır.
Akd (Akid) İki kişi veya iki taraf arasında yapılacak bir işin karşılıklı rıza ile kararlaştırılması. Bağıt.
Akdiye Yargılama, verilen hüküm.
Akıl Düşünme, anlama ve kavrama gücü, us.
Diğer Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimleri Sözlüğü