Ateizm Tanrı'nın varlığını reddeden görüşe ateizm denir. Ateizm, evrende ve doğada yaratıcı bir gücün varlığını kabul etmeyip evrenin maddesel bir bütün olarak kendiliğinden var olduğunu öne sürer. Bundan dolayı ruhun ölümsüzlüğünü ve ahiret hayatını da kabul etmez. Ateizm, çok yaygın olmasa da tarih öncesi dönemlerden akıp gelen ve Karl Marks, Leibniz, Feuerbach Nietzsche, Jean Paul Sartre gibi bazı filozoflarca da savunulan bir görüştür.
Ayet Kur'an-ı Kerim'de sureleri meydana getiren uzun veya kısa vahiy ifadelerine ayet adı verilir.
Ayırt Etmeyi Öğrenme Bireyin bir uyarıcıyı seçip diğerini seçmemeyi öğrenmesi. Genellikle, uyarıcılardan olumlu kabul edilene yapılan davranış pekiştirilip diğer uyarıcılara yapılanlar söndürülerek gerçekleştirilir.
Ayin Değişik dinlerde yapılan dinî tören veya ibadet şekilleri.
Azınlık Bir toplumda çeşitli özellikleriyle çoğunluktan farklı, bazı haklardan yararlanamayan insanların oluşturduğu toplumsal kategori.
Açıklamalarıyla 1083 Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimi
Azlık Mal ya da hizmetin ihtiyaca göre doğada az bulunması ya da az üretilmesi değeri yükseltir. Örneğin, altın, elmas, uranyum az bulunduğu için değerlidir.
Bağımlı Değişken Deneysel çalışmalarda, bağımsız değişkendeki değişimlere bağlı olarak değişik değerler alan değişken, sonuç.
Bağımsız Değişken Deneysel çalışmalarda, nitelik ve zamanlama bakımından deneycinin kontrolü altında olan değişken, sebep.
Banliyö Genellikle oturma alanı niteliğinde olan, şehir merkezinden uzakta veya sınırlarına yakın yerlerde bulunan şehir yöresi, çevre.
Basit Önerme Tek bir yargı bildiren önerme.
Bastırma
1- Belirli ruhsal etkinlik ve süreçleri, kişinin isteği dışında bilinçaltına itmesi ya da bu itilenlerin bilinç alanına çıkmasının önlenmesi.
2- Anılar ve güdülerin bilince çıkmalarına izin verilmediği, ancak bilinçaltı düzeyde etkin oldukları bir psikolojik süreç. Kaygı ve engellemeye tepkilerden bir tanesi de bastırmadır.
Beğeni Sanat eserlerini, insan elinden çıkma ürünleri, birtakım kurallara dayanmadan salt duyum ve deneyim yoluyla yargılama yetisi, sanat eserlerindeki iyi ve güzel yönlerle eksiklik ya da kusurları ayırt edebilme yeteneği; güzelliğin insanda yarattığı öznel duygu.
Belirlenemezcilik(İndeterminizm) Belirlenimciliğin zıttı.Hiçbir şeyin sebepsiz olamayacağını kabul eder.
Belirlenimcilik(Determinizm) Zorunsuzluk ve hür iradeyi kabul etmeyip,fizik,ruhi ve ahlaki bütün olayları birtakım zaruri sebepler zincirinin zaruretle tayin ettiğini iddia eden teori.
Bellek (Hafıza) Yaşam boyunca öğrenilen bilgilerin, davranış kalıplarının, deneyimlerin, anıların depolanıp saklanması ve hatırlanmasıdır.
Bencilik (Egoizm)
Kurucusu Thomas Hobbes. İnsanlarda iki önemli güdü vardır: birisi "kendini sevme", diğeri "kendini koruma" dır. İnsanlar kendilerini sevdikleri için kendilerini korumak isterler. Ahlak yasalarını da bu yüzden oluştururlar.
Yani ahlak yasalarının varolmasının nedeni insanlarda bulunan bu iki güdüdür.
Bencillik (Egoizm) İnsan eylemlerinin kökeninde "ben sevgisi" vardır. Ahlak ise insanın kendini koruma güdüsünün dışa vurulmasından başka bir şey değildir. Bu görüşü savunan Thomas Hobbes'a göre, insanda, hayvanlarda olduğu gibi "kendini sevme" ve "kendini koruma" içgüdüleri vardır. Dolayısı ile insan doğası gereği "bencil" dir. Bencil olan insan her şeyden önce kendi "çıkar" ını düşüneceğinden evrensel bir ahlak yasası yoktur.
Bencillik(Egoizm) Kendine düşkünlük,kendi çıkarını daima öne alma,kendini beğenme.
Benlik İnsanın, kendi kişiliğine ilişkin kanıları, kendini tanıma ve değerlendirme biçimidir. Kişiliğin iki yönü vardır. Birinci yönü, dışa yansıyan, daha çok başkaları tarafından değerlendirilen ve davranışlarına yansıması ile de ölçülebilen yandır. İnsanın bu yönü nesneldir. Kişiliğin ikinci yönü ise dışarıya pek yansımayan yani bireyin kendini tanımladığı biçimidir. İşte kişiliğin, bu öznel yönü benliktir ve benlik ölçülerek değil, yorumlanarak anlaşılabilir.
Benzerlik İlkesi Bu ilkeye göre eğer parçalar birbirine benziyorsa, bu çeşitli parçalar algısal olarak birbirleriyle gruplanır. Bu benzerlik; şekil, renk, gölgelendirme ya da bu gibi diğer özelliklerle meydana gelebilir. Algı sıraları benzerlik ilkesinden kaynaklanır.
Diğer Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Felsefe, Psikoloji, Sosyoloji, Mantık Terimleri Sözlüğü