Göktürkler
Göktürkler, tarihte Türk adı ile kurulmuş ilk devlettir. Hun İmparatorluğunun zayıflaması ve dağılmasından sonra 552 yılında Türk boyları arasında hakimiyet sağlanarak Göktür Devleti kurulmuştur. 745'te Uygurlar, İkinci Doğu Göktürk (Kutluk) Kağanlığını mağlup etmesiyle, Göktürk devleti yıkılmıştır.
Göktürk dönemi ile ilgili olarak, aynı dönemden Orhun-Yenisey vadisine dikilen ve Göktürk alfabesi kullanılarak yazılan Orhun abidelerinden bilgi alınabilmektedir.
Görenek Bir şeyi, başka türlüsünü, daha kolayını, daha işe yararını, ya da yararlısını düşünmeksizin, atalardan dedelerden görülegeldiği gibi yapma alışkanlığına denir.
Gravür Ağaç ya da madenî levhalar üzerine kazılarak yapılan resim.
Green Peace (Yeşil Barış) Örgütü 1971 yılında kurulan uluslararası çevreci örgüttür. Soyu tükenmek üzere olan hayvan ve bitki türlerini korumayı, çevreye zarar verilmesini önlemeyi ve çevre bilincini güçlendirmeyi, kısaca ekolojik dengenin korunmasını amaçlar. Bu amaçla, çevreyi kirleten kuruluşlarla doğrudan karşı karşıya gelerek mücadele eder. Etkinliklerini büyük ölçüde gönüllülerle ve bağışlarla sürdürür.
Gregoryen Takvimi Güneş yılını esas alır. Temeli Mısırlılara dayanır. Romalılar Sezar zamanında Jülyen takvimi olarak düzenlenmiş ve kullanılmıştır. Yeniçağ'da Papa XII. Gregoryan tarafından yapılan yeni düzenlemeler nedeniyle Gregoryan Takvim'i olarak anılmıştır. 1926'dan beri Miladi Takvim adıyla ülkemizde de kullanılmaktadır.
Açıklamalarıyla 1889 Tarih Terimi
Grek Projesi Grek projesi veya Yunan projesi, 1787-1792 yılları arasında Osmanlılar ile savaşan Avusturya ve Rusya'nın yürütmüş olduğu gizli plandır. Bu plana göre Osmanlı topraklarının bir bölümü Avusturya`ya verilecek, Bizans İmparatorluğu yeniden kurulacak ve başına II. Katerina`ın torunu getirilecekti. Böylece Avusturya Balkanlarda, Rusya Avrupa ve Akdeniz`de güçlenecekti.
Grifon
1-Baş ve kanatları kartal, gövdesi aslan biçiminde mitolojik yaratık.
2-Kartal başı, kanatları ve pençesi ile aslan vücudunun birleştirilmesinden meydana gelen hayalî yaratık.
Gulâm Köle, uşak, kul; küçük yaşlarda saray adına satın alınan veya toplanan, sonra askerî ya da göreceği diğer hizmetler için özel olarak yetiştirilen köleler.
Gulam (Köle) Savaşlarda ganimet olarak alınan genç erkek tutsaklardır. Büyük Selçuklu Devleti'nde gulam olarak orduya alınır ve sıkı bir eğitimden geçirildikten sonra aynı adı taşıyan ordunun neferleri arasına katılırlardı. Yaya olarak hizmet verir ve maaş alırlardı.
Gulam Sistemi
Savaşlarda ganimet olarak alınan genç erkek tutsaklardır. Büyük Selçuklu Devleti'nde gulam olarak orduya alınır ve sıkı bir eğitimden geçirildikten sonra aynı adı taşıyan ordunun neferleri arasına katılırlardı. Yaya olarak hizmet verir ve maaş alırlardı.
Gulam: Köle, uşak anlamına gelmektedir.
Gulâmhâne Selçuklu Devletinde savaşta tutsak edilen gayrimüslim çocukların eğitilmeleri; edep, haya ve İslami olarak kendilerini geliştirme bakımından kurulan, ilk olarak başkent olmak üzere, öteki büyük şehirlerde kurulan özel okulu.
Günah Çıkarma Hristiyan Dini'nin Katolik ve Ortodoks mezheplerinde günah işleyenlerin, günahlarının affedilmesi amacıyla bir din adamına anlatmasıdır.
Güneş Kursu Eski uygarlıklarda görülen ve Güneş'i simgelediği sanılan, bezeme motifi ya da alem olarak kullanılan daire biçimindeki öğedir. En ilginç örneklerini Hatti Güneş kursları oluşturur. Bazı Güneş kurslarının üzerinde boğa ve geyik figürleriyle yuvarlak halkalar da yer almaktadır.
Güneş Saati Üzerinde yelpaze gibi kademeli olarak açılmış bölmeleri bulunan taş bir levha üzerine yerleştirilmiş, metal bir çubuktan oluşan saattir. Bu çubuğun değişen gölgesine göre zaman belirlenmekteydi. İlk örneğini Sümerlerin kullandığı sanılmaktadır.
Gürz Eskiden silah olarak kullanılan ağır topuz. Eskiden silâh olarak kullanılan bir topuza şeşper de denirdi. (Türkçesi Bozdoğan dır).
Gymnasium Antikçağ, Yunan ve Roma'da gençlerin eğitim ve öğretim gördükleri spor etkinliklerine katıldıkları kampus özelliğindeki yapıdır.Özellikle Helenistik dönemde klasikleşmiştir. Her Helen kentinde bir gymnasium bulunmaktaydı.
Hac Müslümanlığın beş şartından biri olan, Müslümanlarca zilhicce ayında Mekkede yapılan Kabe'yi ziyaret ve tavaf törenidir. Genelde tek tanrılı dinlerde, kutsal olarak kabul edilen yerler belli zamanlarda bu dinlere inananlar tarafından benzer şekillerde ziyaret edilir.
Hacegan Devlet dairelerinde, yazı işlerinin başında ve defterdarlık, nişancılık gibi görevlerde bulunanlar için kullanılan bir unvan.
Hacer-Ül Esved (Kara Taş) Kabe'de bulunan ve Müslümanlarca gökten düştüğü için kutsal sayılan kara, meteor taşıdır.
Hacı Din buyruklarını yerine getirmek için Hacc'a (Mekke'ye) gitmiş kişi.
Diğer Tarih Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tarih Terimleri Sözlüğü