1. Geliri kale muhafızları ve tersane masrafları için ayrılmış topraklardır.
2. Tersane ve diğer ordu hizmetleri için geliri bırakılan arazilerdir. Gerek ocaklık ve gerek yurtluk arazilerin verilmesinde herhangi bir hizmet aranmazdı. Hudut kalelerinin korunması için tahsis edilirdi.
Osmanlı Dönemi'nde yeniçeri kışlası.
Osmanlı Dönemi'nde padişahların ve şehzadelerin, saraya alınan karavaşlar arasından gözde olarak seçtiği kadın.
Antik Yunan'da, konserler verilen, şiirler okunan, oyunlar oynanan, genellikle dikdörtgen biçiminde, üzeri kapalı yapı.
Açıklamalarıyla 1888 Tarih Terimi
Antik Roma'da ozanları dinlemek üzere toplanılan yer.
Eski Türklerde Tanrı.
1. İlk Türk devletlerinde aile sosyal hayatın en küçük birimiydi ve aileye oğuş denirdi.
2. İslamiyet öncesi Türk tarihinde aileyi simgeler, urug sülale, boy kabile, budun millet, il devlettir.
11. yüzyılda Harezm bölgesinde toplu olarak yaşayan ve daha sonra batıya doğru göç ederek bugünkü Türkmen, Azeri, Gagavuz ve Türkiye Türklerinin aslını oluşturan büyük bir Türk boyu.
Yunan mitolojisinde, bilmeden babasını öldürüp annesiyle evlenen Thebai kralı.
Eskiden kullanılan 1283 gramlık bir ağırlık ölçüsü birimi
Siyasal gücün birkaç kişiden oluşan küçük bir grubun elinde bulunduğu yönetim şeklidir. Zenginler iktidarı olarak da nitelendirilir.
Aristokratik. Seçkinlerin kararlarına dayalı devlet yönetimidir. Yani bir gurubun yönetimde egemen olduğu yönetim biçimidir. Oligarşi devletlerde yönetme gücü çok küçük bir grubunun ya da sınıfın elindedir. Egemenliğin sahibi olan bu grup kendini halka karşı sorumlu saymaz ve devleti istediği gibi yönetir. Yasa yapma ve yargılama görevleri de yine bu grup tarafından yerine getirilir.
Eski Yunan'da çeşitli spor karşılaşmalarının yer aldığı aynı adlı antik şenliğin uzantısı bir gelenek olarak 1896'dan bu yana dört yılda bir düzenlenen uluslar arası amatör spor yarışmasıdır. Spor aracılığıyla dünya halklarını birbirine yakınlaştırma felsefesine dayanan Olimpiyat Oyunları, aynı zamanda spor dünyasının doruğu sayılır. Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunları olarak iki bölümde yapılır. İlk Olimpiyat M.Ö. 776'da Atina'da yapılmıştır.
Yahudilikte ve Hristiyanlıkta, Tanrı'nın Sina Dağı'nda Hz. Musa'ya vahyettiğine ve iki taş tablet üzerine yazıldığına inanılan dinsel buyruklardır.
Eski Türk boylarının kullandığı bir takvimdir. Bu takvimde güneş yılı esas alınmakla birlikte aylar kameridir. Zaman 60'lık bir kuşakta beş döneme ayrılır ve 12 yıllık bu dönemlere "müçel" denir. Her dönem 12 hayvan adını taşıyan dilimlere bölünmüştür. Bu hayvanlar sıçgan (sıçan), ud (öküz), kaplan, tafışkan (tavşan), balık ya da lu (kertenkele), ılan (yılan), yunt (at), koy (koyun), beçin (maymun), tagut (tavuk), it (köpek), ve tonguzdur (domuz).
Tarihte düzenli ilk Türk ordusunu Mete Han MÖ 209'da kurmuştur. Mete Han'ın ordusunda, 10 000 atlıdan oluşan en büyük birlik "tümen" olarak adlandırılmıştır. Tümenler binlere, binler yüzlere, yüzler onlara ayrılmış, her birinin başına tümenbaşı, binbaşı, yüzbaşı ve onbaşı rütbelerine sahip komutanlar görevlendirilmiştir. Mete Han'ın kurduğu bu sisteme onlu teşkilat adı verilmiştir.
Onlu teşkilat, günümüze kadar hüküm süren diğer Türk devletleri ile süregelmiştir.
Asya Hunları, Avrupa Hunları, Kök Türkler, Selçuklular ve Osmanlılar Dönemi'nde Türk ordusu bu sistem sayesinde dünyanın sayılı ordularından birisi olmuştur. Ayrıca geçmişten günümüze dünyadaki modern ordular, bu onlu teşkilatı temel alarak ordularını bu şekil düzenlemiştir.
Türk toplumlarındaki onlu teşkilatın sosyal ve idari açıdan iki önemli işlevi vardır. Bunlardan biri devlet güçlerinin tümü (boy, soy gibi) ayrımlara bakılmadan onlu sisteme göre bölünmüş ve merkezden atanan komutanlar aracılığı ile hükümdara
bağlanmıştır. Böylece herkesin birbirine yardımcı olduğu bir millet birliği meydana getirilmiştir. İkinci işlevi de devletin bütün idarecileri, aynı zamanda asker oldukları için ordunun görev ciddiyeti sivil ve idari yapıya yansımıştır. Böylece
devletin askerî disiplin içinde çalışması temin edilmiş ve bu durum Türklere neden ordu-millet denildiğini de açıklamıştır.
Kaynak: Tarih 9 Ders Kitabı (MEB)
Özel adlarla özellikle kişi adlarıyla uğraşan bilim.
Güç durumlar karşısında, davranışlarını ahlak ilkelerine ya da düzenli bir düşünceye göre değil, kişisel çıkarlarına en uygun düşecek biçimde ayarlayan tutum.
Bir sapı bulunan, yarım çember biçiminde, yassı, ensiz ve içe gelen yüzü keskin, metalden yapılmış, ekin biçme aracı.
Ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için konakladığı yer.
Diğer Tarih Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tarih Terimleri Sözlüğü