Tevkiî Nişancı, Tuğraî deyimleriyle eşanlamlıdır. Hükümdarların alâmeti bulunan ferman ve beratlara nişan denirdi. Bu alâmeti o ferman ve beratlara çekmekle, vurmakla görevli memurlara da Tevkiî, Nişancı ya da Tuğraî denirdi.
Tevrat Hz. Musa'ya bildirilen Tanrı buyruklarını kapsyan, Ahdi Atik ya da Eski Ahit de denilen, İbranilerin din kitabı.
Tezhip Yaldızla süsleme. Bir yazı veya kitabı yaldız veya boya ile süsleme.
Tezkere
1- Askerlik görevinin bittiğini bildiren resmi belge.
2- Bir iş için izin verildiğini bildiren resmî kâğıt.
Tezkire
1- Aynı şehir ve kasabada bulunan resmî dairelerin birinden ötekine ve halkın birbirine yazdıkları kağıt.
2- Resmî dairelerde yazı işlerinde bulunanlara tezkireci yerine tezkire de derlerdi.
3- Divan-ı Hümayun kâtiplerine Reis-ül Küttap tarafından verilen kimlik kâğıdının adı.
4- Şairlerin özgeçmişlerini anlatan kitap.
5- Esnafa ye halka verilen resmî kâğıt. (Esnaf tezkiresi)
Açıklamalarıyla 1889 Tarih Terimi
Tezkireci Özel kalem müdürü. Kâtip. Yazıcı.
Tımar
Osmanlı toprak düzeninde devlete ait olan ve maaşları ya da belli hizmetleri karşılığında şahıslara bırakılan has, zeamet ve tımar toprakların genel adı. Aynı zamanda bu sistemde yıllık geliri üç bin akçeden yirmi bin akçeye kadar olan küçük dirlik.
Tımar sahibine Tımarlı Sipahi denirdi. Gelirin ilk 3000 akçesine kılıç denir ve kılıç hakkı Tımarlı Sipahi'ye aittir.
Tımar Sistemi Osmanlı'da bazı devlet yöneticilerine ve askerlere hizmet karşılığı (maaş karşılığı) bazı toprakların yönetimi bırakılırdı. Bu tımar sahipleri kendi paylarını buradaki vergi gelirlerinden almaktaydı. Geri kalan vergilerle de bölgenin ihtiyaçları karşılanıyor ve Orduya “cebelü” adı verilen atlı asker besleniyordu. Bu sisteme “tımar sistemi” denilmiştir.
Tımarlı Sipahi Osmanlı ordusunun en çok görev verilen ve en sağlam askerleri, atlı askerlerdir.
Tırpan Ekin, ot ve benzeri şeyleri biçmeye yarayan, uzun bir sapın ucuna tutturulan, çelikten yapılmış, hafifçe kıvrık, uzun, sırtı kalınca ve bombeli, keskin ağızlı bir tür orak.
Tigin
1. Göktürkler'de Hakan oğullarına verilen unvan. Prens.
2. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde Kağan'ın erkek çocuğuna “Tigin” adı verilmektedir.
Tiran Eski Yunan'da siyasal gücü tek başına elinde tutan kimse.
Tiranlık Eski Yunan'da yasa veya kanunlara uygun olmayan bir şekilde, hükümetin başına geçen bir tiran tarafından yönetilen hükümet şekli.
Tirkeş Ok mahfazası.
Tiryak Bitkisel, hayvansal ve madensel maddelerin karışımından yapılan macun, panzehir.
Tonoz
1- Tuğla ve harçla örülmüş, alttan obruk, yarım silindir biçiminde tavan örtüsü.
2- Bir kemerin aralıksız devam etmesiyle oluşan örtü biçimi.
Tophane Top yapılan yer. Top fabrikası.
Toponomi Yer adlarını inceleyerek tarihe yardımcı olur.
Toprakbastı Parası İstanbul'a sevk edilen koyun ve keçi gibi hayvanların geçitlerden, yollardan, köprülerden geçirilmesi karşılığında alınan vergi. Buna resmî olarak mürûriye(müruriye), selâmet akçesi denirdi. Ama halk genelde Toprakbastı parası deyimini kullanırdı.
Topuz Ucu top biçiminde eski bir silah.
Diğer Tarih Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tarih Terimleri Sözlüğü