Tabaka İnce yaprak hâlindeki kâğıda verilen ad.
Taban (Taban Atmak) Hatip veya çiçekli ebruları yapmak için atılan tek renkli zemindir.
Tahrif-i Kalem Kalem değiştirme. XIII. Yüzyılda Amasyalı bir Türk olup, Abbasi halifesi Musta'simin kölesi olan Yakut al-Musta'simi, o zamana kadar düz olan kamış kalem ucunu eğri keserek tahrif-i kalemi bulmuştur.
Tahrir Sayfanın yazı kenarlarını çevirmek üzere dört tarafına çekilen çizgi; cetvellerin kenarına çekilen değişik renkli çizgiler; boya veya altınla işlenen süsleme şekillerinin çevrelerine daha koyu renkte ve çoğunlukla mürekkeple geçirilen çizgiler.
Tahrir Çekmek Satırlar arasına yapılan yaldızların etrafına ve yazı çevresine mürekkep ve fırça ile çizgi çekmek.
Açıklamalarıyla 1055 Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi
Tahrir Fırçası Yalnız tahrir çekmek için kullanılan bu fırçanın, müzehhib için özel bir önemi vardır. Çok ince ve muntazam uçlu olmalıdır. 0, 1, 2 numara samur fırçalara tahrir fırçası denir. Eskiden müzehhip ve ressamlar kendileri de yaparlardı. Şimdi hazır olarak zaman zaman piyasaya gelen iyi fırçalardan seçilerek yapılmaktadır.
Tahrirli Halkâr Yazma kitapların sayfa kenarlarına altınla yapılan çiçek ve şekillerin, etrafına tahrir çekilmiş olanlarına verilen ad.
Talik
Yatık çizgileri uzun, dik çizgileri kasa bir yazıdır; yaygın ve hafif sağa, geriye yatıktır, İranlıların kullandığı bu yazıya Osmanlılar talik, İranlılar ise nestalik demişlerdir. Talik, levha, kitabe ye kitap yazısıdır. Osmanlılarda ekseriya levhalarda kullanılmıştır. Yesarhâde Mustafa İzzet Efendi bu yazının en büyük ustasıdır.
Talik'ın üç çeşidi vardır. Şikeste, çârdank, kamış kalem. Şikeste, nesihe yaklaşan toparlanmış talik; çârdank, talik sülüsü; kamış kalem ise talik celisi, yani iri taliktir.
Talik'ın incesine, hafi veya ince talik yahut hurda talik denir.
Talik Kâğıdı Talik yazı yazmak için hazırlanan kâğıtlara verilen ad. Nakışlıya da ebrulu bir kağıt üzerine bundan 4-5 mm ufak olan Hint âbadisi veya benzeri kâğıt ortasından yapıştırılırdı. İstanbul'da bu kâğıdı hazırlayanlar kâğıdın köşelerine soğuk damga basarlar yahut altın varak üzerine isimlerini yazarlardı.
Taraklı Ebru Ebru için boya hazırlanırken sudaki boyalara tarakla şekil verilmek suretiyle elde edilen ebru. İnce yollu bir görünümü yardır.
Tarama Ebru Gelgit ebrusu da denilir. Kitreli suya konulan boyalar bir iğne ile düzeltilerek bu desen elde edilir.
Tarif Yazı öğrenenlere, hocaları tarafından meşk etmeleri için verilen örnek.
Tarrâh Süslemeli desen çizen sanatkâr. Eskiden resim yapanlara, özellikle bahçe resmi yapanlara verilen addır.
Tarz-ı Cedid Klasik tarzın aksine yeni biçimlerin ebruya tatbikine verilen addır.
Tarz-ı Kadim Tekneye atılan boyalara müdahale edilmemesi durumudur.
Tasdik İcazetname'ye, talebenin hocasından başka hocaların koyduğu kayıt.
Tashih Hat sanatında harfin fazla veya pürüzlü kısımlarının, yalama yahut tıraşlama suretiyle giderilmesi, eksik kısımlarının ise tashih mürekkebi ile doldurulması suretiyle yapılan işlem.
Tashih Kalemtıraşı Ufak boyda, küçük söğüt yaprağı biçiminde kalemtıraş. Burunları kavisli değil de üçgen şeklinde yapılan ve büyük yazıların tashihinde kullanılan kalemtıraşlar da vardır.
Taslamak Ciltlerin ve kitap mahfazalarının hazırlanması anlamında kullanılan bir terim.
Tasvir Resim, Nakış ile ilgili bilgilere de bakınız.
Diğer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğü