Transformasyon Bir şeyin biçimini ya da görünüşünü değiştirme.
Transparan Saydam olan.
Triglif Dor düzeninde üç yivli, metoplar arasında yer alan taş blok veya metoplar arasında kalan üç yivli taş blok.
Triptik Birbirine menteşeli üç ahşap levhadan oluşan Avupa resim sanatı ürünü. Genellikle, kilisede sunağın üzerinde yeralmış ve ikonografik sahnelerle bezenmiştir.
Tromp
1. Kare planlı bir mekânın üzerine kubbenin oturtulabilmesini sağlayan bir geçiş öğesi (tonoz bingi). Karenin köşesine çaprazlamasına örülmüş bir kemerle ona ardından eklemlenmiş bir tonozdan oluşur.
2. Kare mekânlı plan üzerine kubbenin oturmasını sağlayan geçiş ögesi.
Açıklamalarıyla 1044 Sanat Terimi
Trompe-l' Oeil Bir düzlem üzerinde sanat içeriği olan resimsel bir etki amaçlamaksızın, gerçeklik izlenimi vermeye çalışan her tür çizim, boyama vs. En basit trompe-l' oeil örneği olarak, sağır bir duvar üzerine yapılmış gerçek boyutlarında bir kapı resmi verilebilir. Böyle bir durumda resim yapma etkinliği tümüyle bir yanılsama yaratma işine indirgenmiş olmaktadır.
Tuğla Duvar örmekte kullanılmak üzere kalıplara dökülerek kurutulduktan sonra harman ocağı veya fırınlarda pişirilen toprak malzemedir. Türk standartlarındaki tuğla, 5 x 3 x 19 cm'dir.
Tuğra Padişahın adının yazılı bulunduğu ve karmaşık yazı tekniği ile yazılmış olan sembol.
Turkuvaz Yeşile çalan mavi renk. Türk mavisi.
Tuş
1- Fırçanın tuval üzerinde sağa sola, aşağı yukarı hareket ettirmeden bıraktığı boya.
2- Yağlıboya resimde fırça darbesiyle yüzey üzerinde oluşan boya lekesi. İzlenimci resme dek ressamlar tuşların görülebilir olmasından özellikle kaçınmış ve homojen yüzeyler elde etmeyi amaçlamışlardır. İzlenimci resim ise, aksine, büyük oranda tuşların farkedilebilir nitelikte bırakılması tekniğini yeğlemiştir. Tuş kullanımının daha ön plana çıktığı bir resim akımı ise Taşizm'dir.
Tuval Üzerine yağlı boya resim yapılan, ahşap bir çerçeveye gerilerek tutkallı bir birleşimle astarlanmış bezden oluşan malzeme.
Tüf İşlemesi kolay bir volkanik taş türü.
Tümülüs Yığma toprak tepeden oluşan, içerisinde mezar odası bulunan tepe mezar.
Türbe (Kümbet) Her iki terimde Türk-İslam mezar yapılarına verilen adlardır. Türbe ve kümbetler genellikle silindirik, çokgen veya kare planlı olarak inşaa edilmiş kubbe veya külahla örtülmüş yapılardır. Kümbet ve türbe terimleri aslında aynı yapı türü için kullanılmakla birlikte ayırıcı özellikleri kümbetlerin piramidal veya çokgen külahla, türbelerin ise kubbe ile örtülmeleridir. Kümbet terimi daha çok Osmanlı öncesine ait mezar yapıları için kullanılmaktadır. İlk kümbet yapısı 1006-1007 yıllarında Kuzey İran'da inşaa edilen Kümbet-i kâbustur. Bu tür anıtsal mezarlar için Batı kültüründe kullanılan terim "mausoleun" dur.
Türk Sanatı Tarih boyunca Türk devletleri ya da topluluklarınca oluşturulan sanat. Ancak burada dikkat edilmesi gereken önemli bir husus söz konusudur. Sanat ya da dönemin öncesi ve sonrası olarak ele alınabilen ve aynı kültür çevresine ait başka dönemlerin veya üslupların olup olmadığı hususu. O halde Türk sanatı ancak bir süreç olarak varolduğu coğrafi ve kültürel çevreler için geçerli bir terimdir. Dolayısı ile anadolu Türk sanatı kavramını, zamanda ve mekânda esneklik ve yaygınlık gösteren bir süreç olarak ele almak ve siyasal oluşumlarla zorunlu bir bağlantı içinde düşünmek gerekir.
Türk Üçgeni Kare planlı bir mekân üzerine kubbenin oturtulabilmesini sağlayan bir geçiş öğesi. Örtülecek mekânın köşelerinin tepe noktaları aşağıda kalan bitişik üçgenler oluşturacak biçimde pahlanması biçiminde tanımlanabilir. Bunlar sayesinde, kare planlı mekânın üstünde en az bir düzgün sekizgen oluşturulmuş olur. İlk kez Anadolu Selçuklu devri yapılarında rastlandığından bu adı almıştır. Konya Karatay Medresesi'nde görüldüğü gibi.
Ufuk Çizgisi Perspektifte göz hizası çizgisi. Kaçar noktaların üzerinde yer aldığı varsayılan hayali çizgi.
Ulu Cami Her şehrin ya da büyükçe yerleşme merkezinin en büyük camisi. Cuma namazının topluca kılınması yanı sıra cemaatin bir araya gelmesini gerektiren durumlarda kullanılır. İran'daki adı Mescid-i Cuma'dır.
UNESCO Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı.
Urna Antik Roma'da taş, pişmiş toprak ya da tunçtan yapılan vazoya benzer kapaklı veya kapaksız kap. Sıvıların konulması için kullanıldıkları gibi, ölülerin küllerinin korunması amacına da hizmet ederlerdi. Ölülerin küllerinin içine konduğu urnalar üzerinde bir yazıt yeri bulunur ve buraya ölünün adı yazılırdı. Urnaların bezemeli ya da sade olanları vardır.
Diğer Sanat Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Sanat Terimleri Sözlüğü