Feodalite Toprağı ve üzerinde yaşayan köylüleri tek bir kişinin malı sayan Orta Çağ devlet sistemi. Derebeylik.
Feodalizm Toprak köleliğine ( Serf- Reaya ) dayanan toprak ağalığı düzenidir. Tarım alanlarının soyluların, rahiplerin ve savaşçı barbar kabile şeflerinin eline geçmesinden sonra ilkel kölelerin toprak köleliğine (Serf-Reaya) dönüştürülmesiyle oluşmuştur. Tarihsel olarak, Barbar Kavimler Göçü ( 375 ) ile oluşmaya başlamış, Ortaçağ ve Yeniçağ boyunca varlığını sürdürmüş ve 1789 yılında Fransız Devrimi'yle yok olmuştur.
Ferik Osmanlı ordusunda ve daha sonra Türk ordusunda 1934 yılına dek kullanılan, bugünkü Tümgeneral rütbesine denk olan rütbedir.
Ferman
1- Osmanlı padişahlarının yazdığı herhangi bir konu üzerine uyulması gerekli hükümleri taşıyan resmi buyruktur, yazılı padişah emri.
2- Divan tarafından padişah adına çıkarılan ve kesin nitelik taşıyan devlet emri.
Fersah Eskiden kullanılan ve 6.232 m. tutan bir uzaklık ölçüsü.
Açıklamalarıyla 1889 Tarih Terimi
Fes Fas Kenti'nde üretilip buradan öteki İslam ülkelerine yayılan kırmızı yün keçeden üretilen tepesinde püskülü bulunan başlıktır. Osmanlı Devleti'nde II. Mahmut tarafından 1828 yılında devlet memurları için zorunlu tutulmuştur. 1925 yılında çıkarılan bir yasayla da giyilmesi yasaklanarak yerine şapka kabul edilmiştir.
Fesih Verilmiş bir yargıyı kaldırma, bozma.
Feth-i mübin
Apaçık fetih, büyük fetih demektir.
İstanbul'un fethi, İstanbul'u alacak Emiri ve onun askerlerini öven Hadîs-i Şerif nedeniyle Müslümanlar arasında Feth-i Mübîn diye anılır.
Fetih Bir kenti veya ülkeyi düşman elinden savaşarak alma eylemidir. Bu sözcük daha çok Müslümanların bu tür eylemleri için kullanılır.
Fetihname
1- Osmanlılarda kazanılan zaferlerin ve alınan yerleri komşu hükümdarlara bildirmek için yazılan mektup.
2- Bir zaferin kazanıldığını ya da bir ülkenin alındığını bildiren resmî mektup.
Fetret Devlet gücünün zayıfladığı bir yerde düzenin yeniden kurulmasına kadar geçen süre (karışıklık)
Fetret Devri
Hükümet boşluğunda devlet otoritesinin yeniden kurulmasına kadar geçen süre. İki peygamber ya da iki hükümdar arasında peygambersiz ya da hükümdarsız geçen döneme verilen addır. İslama göre Hz. İsa ile Hz. Muhammed arasında geçen peygambersiz dönemdir. Anadolu Selçuklu Devleti'nde 1155-1175 yılları arasında, Osmanlı Devleti'nde 1402-1413 yılları arasında yaşanmıştır. Bu dönemlerde hükümdar adaylarının savaşları ve mücadeleleri oldukça serttir, devlet otoritesi, zayıftır. Toplumsal, ekonomik ve siyasal alanlarda belirsizlikler yaşanmıştır.
Osmanlı'da Fetret Devri:
I. Bayezit'in oğullarından Süleyman Rumeli'de, Musa Bursa'da, İsa Balıkesir'de ve Mehmet de Amasya'da hükümdarlığını ilan etti.
Kardeşler arasında taht kavgası başladı ve Anadolu'nun siyasi birliği sarsıldı.
Mehmet Çelebi 1413'te kardeşlerini ortadan kaldırarak Osmanlı tahtına geçti.
Osmanlı Devleti, 11 yıl süren Fetret Devri'nde, sağlam devlet örgütü ve yerleşmiş sosyal kurumlar sayesinde yıkılmaktan kurtuldu.
Fetva
1. İslam hukukuyla ilgili bir konunun, bir sorunun dinsel hukuk kurallarına göre çözümünü açıklayan, şeyhülislamca ya da müftüce verilen hükümdür.
2. Şeyhülislam tarafından verilen şer’i hüküm veya karar.
Fetva Emini Şeyhülislâm kapısında fetva hazırlamak ve şeriat mahkemelerince verilmiş bildirileri incelemekle görevli uzman kişi.
Fıkıh
İslam hukukudur ve dünya işleri yanında, dinsel görevleri de içine alır. Hanefi Mezhebine göre dört kaynağı vardır. Bunlar:
1. Kitap; Kur'an-ı Kerimdir.
2. Sünnet; Hz. Muhammet'in söz ve davranışlarıdır.
3. İcma; İslam fakihlerinin (fıkıh bilginleri) bir sorun üzerinde görüş birliğine varmalarıdır.
4. Kıyas; Bir hükmün, nitelik ve koşul bakımından ona benzeyen fakat hakkında hüküm bulunmayan başka bir olaya uygulanmasıdır.
Fırka Tümen, siyasi parti, insan topluluğu.
Fidye Bir kimsenin esirlikten kurtarılması için verilen para. Kurtulmalık. Kurtuluş parası. Kurtulma bedeli.
Figür Resim ve heykel sanatlarında tasvir edilen, hayal edilen varlıkların adı.
Filika Kürek ve ya yelkenle yürütülen güvertesiz savaş gemisi.
Filinta Kısa namlulu çakmaklı tüfek.(İng. Flint=Çakmak taşı)
Diğer Tarih Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tarih Terimleri Sözlüğü