Vâsıti Kamış kalemlerin iyi cinsinden birine verilen ad.
Vasla İlk tuğraların bir kısmında padişah ve babasının isim ve unvanları ile tuğrayı tamamlayan işaretlerden başka bazı şekiller daha bulunmaktadır. Bunlardan ilk defa bahseden P.Wittek, bu şekillere «Vasla» adını verir. Wittek'e göre vaslalar tuğranın bizzat tuğra sahibi tarafından çekilmiş olabileceğini gösterir. Bilinen vaslalı tuğralar: Orhan, I. Murad, I. Bayezid, Emir Süleyman, I. Mehmed, II. Murad (Şehzadelik tuğrası), II. Mehmed (Şehzadelik tuğrası).
Vassal Bozulmuş ve dağılmış el yazması kitapları tamir eden ve kâğıtları yenileyerek sayfaları birbirine birleştiren (vasi eden) sanatkâr. Sayfaları yapışan eski yazılı bir kitabın sayfalarını ayıran sanatkâra da vassal denir.
Vassale
1- Kâğıtları bozulup yırtılmış yazma eserlerde bu kısımlara kâğıt eklenerek yapılan tamir biçimi. Her iki kâğıt tıraş edilip birbiri üzerine bindirilmek suretiyle tamir yapılır ve ek eri belli olmaz.
2- Yazma kitaplarda kırılmış cetvellerin (cetvel kesiğinin) tamirine de bu ad verilir. Çerçeve vaziyetinde kalan yan kâğıtlar, dikkatle ortalarından yatay biçimde ikiye ayrılarak, asıl çerçeve içinde kalan yazılı kısmın kenarları inceltilir ve çerçevenin ayrılan kısımları arasına sokulup, muştalamak suretiyle yapıştırılır.
3- Metnin yazıldığı kâğıt ile yazı dışında kalan bölümü meydana getiren kâğıdın ayrı cinslerden olması durumu.
Vazolu Çiçek Motifi Daha çok lake kitap ciltlerinde görülen realist çiçek motiflerinin bir türüdür.
Açıklamalarıyla 1055 Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimi
Veziri Yazma eserlerin dört köşe ve kare biçimlilerine verilen ad. Bu kitaplar çoğunlukla küçük boyutlu olurdu.
Yağma Bulut Bulut şekillerinin daha kesif olarak bir arada çizilmeleridir. Serbest olarak da yerleştirilirler.
Yakut Tarzı Meşhur hattat Yakut-ı Muşta'sımi nin yazdığı biçimdeki yazılara denir. Bu şekildeki yazılarda sayfa iki veya üç kısma ayrılır; her kısmın bir satırı sülüs, diğer satırları nesihle yazılırdı.
Yaldız Altın yaldız ile ilgili bilgilere bakınız.
Yan Kâğıdı Ciltçilik terimi. Araya konan ve Acem kösteği (b. bk.) kendisine yapıştırılan kâğıda verilen ad.
Yapıştırma Şemse Altın yapıştırıldıktan sonra üzerine kalıp basılmak suretiyle yapılan şemselere verilen ad.
Yaprak
1- Varak.
2- Yaprağa benzer süsleme motifi.
Yaprak Demeti Yalnız yapraklardan meydana gelen süsleme motifi.
Yaprak Nokta Düzgün yapraklardan oluşan nokta.
Yapraklar Süsleme sanatlarında diğer bir özellikte her çiçeğin kendi yaprağıyla kullanılmış olmasıdır. Hiçbir zaman bir gül bir karanfil yaprağıyla birlikte çizilmemiştir. Bu özellikten başka hançer yaprağı adı verilen kavisli iri ve büyük yapraklar kullanılmış ve sadece bu yapraklarla yapılan kompozisyonlar olmuştur. Bu kompozisyonlarda Hayvan figürleri de görülür. 16. yüzyılın bu süsleme tarzı "saz üslubu" diye adlandırılır.
Yassı Mühre Uç tarafı yassı olan mühredir, daha geniş alanları mührelemek için kullanılır.
Yastık
1- Yaprak altının bıçakla üzerinde kesildiği âletin adı.
2- Tezhipte, altın varakları istenilen büyüklükte kesmek için, varağın altına konan deriye de yastık denir.
3- Şiraze altındaki deri. Şiraze bunun üzerine oturur.
Yavru Kalemtıraş Kalemtraş ile ilgili bilgilere bakınız.
Yazalı Cilt İç kapak ve mıkleb içi bordürlerinde âyet veya beyitler yazılmış olan cilt.
Yazana Basılmamış, yazılarak çoğaltılmış.
Diğer Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Yazma Eser (Hat-Tezhip-Ebru-Cilt-Minyatür) Terimleri Sözlüğü