Eğitim Sitesi

Online Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü

Biçem

Oluş, deyiş ya da yapış biçimi, üslup, tarz.

Biçim Bilgisi

Sözcükleri yapı yönünden inceleyen dil bilgisi kolu. Etimoloji, köken bilgisi, yapı bilgisi.

Bildirme Cümlesi

Bir yargıyı, bir gerçeği bildirmek için yüklemi bildirme kiplerinden biriyle kurulan ad veya fiil cümlesi.

Bildirme Kipleri

Fiilin olumlu veya olumsuz nitelikteki yapılışını; geniş zaman, şimdiki zaman, görülen geçmiş zaman, duyulan geçmiş zaman ve gelecek zaman da olmak üzere belli bir zaman kavramı içinde veren kipler: al-ır-ım, al-ıyor-um, al-dım, al-mış- ım, al-acağ(k)-ım; çalış-ır, çalış-ıyor, çalış-tı, çalış-mış, çalış-acak.vb.

Açıklamalarıyla 596 Türkçe-Dil Bilgisi Terimi

Bileşik (Zamanlı) Kip

Birleşik Zamanlı Kip: Bildirme ve tasarlama kiplerinin 3. şah. Teklik çekimi üzerine i- ek fiilinin hikaye, rivayet ve şart kiplerinin eklenmesi ile oluşan kipler.

Bileşik Sözcükler

İki ya da daha çok sözcüğün birleşip kaynaşmasından oluşan sözcükler yapıca bileşiktir.

Bilinen Geçmiş Zaman

Görünen geçmiş zaman. Di'li geçmiş zaman.

Birinci Çoğul Kişi

Sözü söyleyen kişiler. Biz kişisi.

Birinci Tekil Kişi

Sözü söyleyen kişi. Ben kişisi. Konuşan kişi.

Birleşik Cümle

1- Temel cümlenin bir öğesi durumunda bulunan yan cümlecikten oluşan cümlelerdir. Bu cümlelerde tek yüklem bulunur.

2- İçinde esas yargının bulunduğu bir temel cümle ile, temel cümleyi anlam ve görev bakımından tamamlayan, yüklemi çekimli olan ve değişik yapı özelliklerine sahip bulunan bir veya daha fazla yardımcı cümleden oluşmuş cümle türü.

Birleşik Cümleler

İçinde esas yargının bulunduğu bir temel cümle ile, temel cümleyi anlam ve görev bakımından tamamlayan, yüklemi çekimli fiil olan ve değişik yapı özelliklerine sahip bulunan bir veya daha fazla yardımcı cümleden oluşmuş cümle türü: Ara sıra, ahiretten haber gelseydi, ölüm bu kadar müthiş olmayacaktı. (Y.K.Karaosmanoğlu, Erenlerin Bağından, s.46)

Birleşik cümlenin ki'li birleşik cümle, iç içe birleşik cümle ve şartlı birleşik cümle gibi türleri vardır.

Birleşik Eylem

Bir sözcük ile biçim veya anlam bakımından kaynaşıp kalıplaşan eylem.

Birleşik Fiil

Ad soylu bir kelimeyle etmek, eylemek, olmak yardımcı fiillerinin birleşmesinden veya birer sıfat-fiil ya da zarf fiil ekleriyle birbirine bağlanmış iki ayrı fiil şeklinin anlamca kaynaşmasından oluşmuş fiil türü.

Birleşik Kelime

Yeni bir kavramı karşılamak için iki veya daha çok kelimenin Türkçenin söz kalıplarına uygun belirli yollarla bir araya getirilmesi ile kurulmuş söz birliği: açıkgöz, yer elması, emretmek vb.

Birleşik Sözcük

Ses düşmesi, ses türemesi, sözcük türü kayması veya anlam kayması bakımlarından aralarına ek giremeyecek kadar kalıplaşmış iki veya daha fazla yardımcı sözcükten meydana gelen sözcük.

Birleşik Zaman

Yalın zamanlı ve çekimli bir eylemin -di (i-di), -miş (i-miş), -se (i-se) gibi ek eylem eklerinden birini alarak bildirdiği zaman.

Birleşik Zamanlı Eylem

Birden çok zaman eki almış eylem.

Bitişken Dil

Sözcük kökleri değişmeyen dil. Bükümlü dil.

Biyografi

Tanınmış, eserler yazmış, ün bırakmış kişileri tanıtmak amacıyla yazılan yazılara biyografi denir. Biyografilerde yurtlarına, insanlığa hizmetleri dokunmuş önemli kişilerin çalışmaları, hayatları, eserleri anlatılır. Biyografilerin açık, sade bir dille, tarafsız olarak yazılması gerekir.

Brifing

Bir konuda özet olarak verilen bilgi veya açıklama.

Diğer Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri

İlk Sayfa ... 4 5 [6]7 8 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü