Eğitim Sitesi

Online Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü

Galeri

Sanat yapıtlarının ya da herhangi bir ürünün sergilendiği salon.

Geçişli Eylem

Nesne ile kullanılabilen eylem.

Geçişli Fiil

Kullanılırken nesneye ihtiyaç duyan, nesne gerektiren; yani "ne, neyi ve kimi" sorularına cevap veren fiillere geçişli fiil denir.
Örnek :
Anlatmak, duymak, görmek, yazmak, söylemek, seyretmek

Geçişsiz Eylem

Nesne ile kullanılamayan eylem.

Açıklamalarıyla 594 Türkçe-Dil Bilgisi Terimi

Geçişsiz Fiiller

Nesne almayan, yani "ne, neyi ve kimi" sorularına cevap vermeyen fiillerdir. Örnek :
Ağlamak, uyumak, gülmek, solmak, akmak, oturmak, kalkmak...

Gelecek Zaman

İşin anlatıştan sonra yapılacağını bildiren zaman."-acak" ekiyle yapılır.

Gelecek Zaman Kipi

Fiilin anlattığı işin şimdiki zamandan sonraki bir zamana ait olduğunu gösteren kip. Türkçede bir oluş ve kılışın gelecekte kesin olarak gerçekleşeceğini gösteren ek, -acak ekidir. Göreceğiz gibi.

Geniş Ünlü

Çenenin aşağıya inmesiyle oluşan ünlü. "a, e, ı, i" ünlüleri.

Geniş Zaman

Eylemin her zamanda yapıldığını bildiren zaman, "-r, -maz" ekleriyle yapılır.

Geniş Zaman Kipi

Fiilin sürekli olarak yapıldığını, halen yapılmakta olduğunu veya yapılacağını belirten zaman ve kip. Türkçede bu kip -Ar,(I)r/-(U)r ekleri ile kurulur. MEB6s128: Eylemin her zaman yapıldığını, yapılacağını haber veren eylemlerin zamanına geniş zaman denir.
Geniş zaman kipi; eylem kök ya da gövdelerine ünlü uyumuna göre "-( )r" ekinin ulanmasıyla elde edilir.

Gerçek Anlam

Bir sözcüğün gerçek anlamı, onun temel anlamıyla ya da yan anlamlarından biriyle kullanılması demektir.

Örnek : Ayşe, bileziklerini yine kollarına takmış. (kollar)

Gerçek Özne

Fiilin gerçekten yapıcısı olan özne.

Gerçek Soru Cümlesi

Yanıt gerektiren soru cümlesi.

Gereklilik Kipi

Belirli bir zamana girmeyen, fiilin gösterdiği oluş ve kılışın yapılması gerekli olduğunu bildiren ve Türkçede -meli, -malı eki ile kurulan tasarlama kipi. Örnek : Gelmelisin, Yatmalısın.

Gerileyici Ünsüz Benzeşmesi

"b" ünsüzünün sözcük içlerinde kendisinden önce gelen "n" ünsüzünü "m"ye çevirmesi.

Gırtlak Ünsüzü

Gırtlakta oluşan ünsüz."h"ünsüzü gibi ünsüzler.

Girişik Cümle

Fiilimsilerle kurulup yan yargı oluşturan ve temel cümlenin bir öğesi olan yan cümleciklerle kurulan birleşik cümle çeşidi.

Gizli Özne

1. Yüklemin sonundaki kişi eklerine bakarak ben, sen, o; biz, siz, onlar biçimde yanıt alınıyorsa buna gizli özne denir.

2. Edilgen fiillerle kurulmuş olan cümlelerde, cümlenin öznesi gibi görünen fakat gerçekte nesnesi olan kelime ve kelime grupları, cümle yapısına göre görünürde olan özne: Getirilen kitaplar (postacı tarafından) bulunamadı. gibi.

Göçüşme

Bazı sözcüklerde, seslerin yer değiştirmesi. Türkçede daha çok "r" veya "I" ünsüzünün bulunduğu sözcüklerde, birinci hecenin sonundaki sesle ikinci hecenin başındaki sesin, birbirinin yerine geçmesi.

Gönderge

Bir nesnenin gerçek yaşamdaki kendi varlığı.

Diğer Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri

İlk Sayfa ... 11 12 [13]14 15 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü