Eğitim Sitesi

Online Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü

Kip Kayması

Yüklemin aldığı kiple cümlenin anlam kipinin farklı olması.

Kişi Eki

Eyleme eklenerek o eylemi kimin yaptığını belirten ek.

Kişi Zamiri

İnsan adlarının yerine kullanılan zamir.

Kişileştirme - Konuşturma

Cansız varlıkları veya hayvanları insanmış gibi gösterme, canlandırma, teşhis.

Açıklamalarıyla 596 Türkçe-Dil Bilgisi Terimi

Konferans

Bilim iddiası taşıyan konuşma; bilginlerin, fen adamlarının, sanatçıların, bir konu hakkında derin bilgisi, görüşleri olan kimselerin özel toplantılarda, radyoda, dinleyicilere karşı bir konu üzerinde düşüncelerini, bilgilerini açıklamak, öğretmek gayesiyle söylenen sözlerdir. Kısaca dinleyicilere bilim, sanat ve edebiyat gibi konularda bilgi vermek için yapılan konuşma.

Konu

Konuşmada, yazıda, eserde ele alınan düşünce, olay veya durum. Mevzu.

Konuşma Dili

Günlük yaşamda kullanılan dil.

Koşuk

Ölçülü, uyaklı yapıt, nazım, manzume

Kök

Bir sözcüğün üzerinde bulunan bütün ekler atıldığında anlamlı olarak kalabilen en küçük parçadır. Örnek : Bal, kaş, göz, el

Kökteş

Aynı kökten gelen çeşitli yapı ve görevdeki sözcükler.

Kronolojik

Zaman bilimsel.

Kurallı (Düz) Cümle

Yüklemi sonda bulunan cümledir. Türkçe'de yardımcı unsurlar başta, temel unsur sonda bulunur. Cümlenin temel unsuru yüklemdir.

Kurallı Birleşik Fiil

Eylem kök ya da gövdelerine, uyarına göre (ı,i,u,ü,a,e) ünlülerinden biri ile birlikte başka bir eylemin ulanmasıyla oluşan eylemlere kurallı birleşik eylemler denir.

Kurallı Cümle

Yardımcı ögeden ana ögeye doğru yol alan ve yüklemi sonda bulunan cümle: Zaten hemen her bina, içinde yetiştiği tarihin bir parçasıdır. (A.Ş.Hisar, Boğaziçi Mehtapları, s.169).

Küçük Ünlü Uyumu

Bir sözcükteki ünlülerin düzlük-yuvarlaklık yönünden uyumudur. Türkçe bir sözcüğün ilk hecesinde düz ünlülerden (a,e,ı,i) biri bulunuyorsa, diğer hecelerdeki ünlülerde düz olur.
Örnek : bilge, ıslak, azgın, incirler

Türkçe bir sözcüğün ilk hecesinde yuvarlak ünlülerden (o,ö,u,ü) biri bulunursa ikinci ve diğer hecelerde ya düz-geniş (a,e) ya da dar-yuvarlak (u,ü) ünlüler yer alır.
Örnek : oduncu, gülümsemek, kömürlük, öğrenci

Küçültme Eki

Üzerlerine geldiği ad soylu kelimelerin anlamına küçüklük, azlık, sevgi, şefkat kavramları katan ekler. Türkçenin bu kavramları sağlayan ve hepsi de vurgulu olan ekleri şunlardır: +ca (seyrek+çe); +cık (kimse+cik), +cak (yav+ru+cak), +cağız (adam+cağız), +rak (az+rak) vb.

Küçültme Sıfatı

Anlamsal yönden küçüklük içeren sıfat.

Kültür Dili

Dilin kurallarının işletildiği, kültür aktarıcılığı yapan yazı dili.

Lehçe

1. Bir ana dilin, ses, yapı ve söz dizimi bakımlarından büyük ayrılık gösteren kolu.

2. Bir dilin tarihi, siyasi, sosyal ve kültürel nedenlerle değişik bölgelerde, zamanla ses yapısı, şekil yapısı ve kelime hazinesi bakımından önemli farklarla birbirinden ayrılan kollarından her biri: Türkçenin Anadolu, Azeri, Özbek, Kazak, Kırgız, Türkmen lehçeleri gibi.

Lirik Şiir

İçten gelen heyecanları coşkulu bir dille anlatan duygusal şiirlere lirik şiir denir. Bu tür şiirde hayal, duygu ve coşkunluk birinci plandadır.

Diğer Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri

İlk Sayfa ... 16 17 [18]19 20 ... Son Sayfa

Terimler Sözlüğü Ana Sayfa

Açıklamalı Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü