İlkel Kominal (Ortakçı) Toplum İnsan oğlunun ortaya çıktığı zaman başlayan ve mülkiyet kavramı ortaya çıkana kadar devam eden dönemin adıdır. Bu dönemde toplumda mutlak eşitlik vardı ve mutlak demokrasi uygulanmaktaydı. Topluluğun en yaşlı üyesi ya da üyeleri topluluğa önderlik yapmaktaydı. Mağaralar, ağaç kovukları ve kulübeler zamanın barınaklarıdır. Ateşin denetlendiği, ok, yay ve tekerleğin kullanıldığı, anaerkilliğin egemen olduğu, sömürünün olmadığı bu dönem insanlığın toplum yapısının ilk basamağını oluşturur.
İllegal (Yasadışı) Yasalara aykırı olması nedeniyle gizli tutulan , gizlenen şeyler ve eylemlerdir.
İllirya Balkanlar'ın Kuzeybatı kesiminin tarihsel adıdır.
İllüstrasyon Konu anlatan resim.
İlmihâl İslam dininin kurallarını öğretmek için yazılmış kitap.
Açıklamalarıyla 1889 Tarih Terimi
İlmiye Sınıfı (Ulema) İlim adamları sınıfı. Osmanlı Devleti'nde din yargı ve öğretim işleriyle uğraşan devlet görevlilerinden oluşan sınıftır. Medrese öğrencilerinden başlayıp, ülkedeki tüm imamları ve kadıları içine alan geniş bir yelpazeyi içine alır.
İlteber Göktürkler'de Genel vali, kumandan.
İltihak Bir bölgenin ya da ülkenin kendi isteği ile başka bir devlete katılması.
İltimas Ayrıcalık, kayırma, kollama.
İltizam
1. Osmanlı Devletinde hazineye ait (Beyt-ül Mal) bir gelir kaynağının belli bir ücret karşılığında (açık artırma ile) kişilere satılması yöntemidir. Bu kişilere de mültezim denir.
2. Tımar sisteminin kalkmasından sonra ürün vergilerinin toplanması için kurulan sistem.
3. Osmanlılarda bir bölgenin gelirlerinin açık arttırma yöntemi ile peşin satılmasıdır.
İmam Müslümanların din adamı
İmaret Eskiden yoksullara, kimsesizlere, medrese öğrencilerine parasız yemek verilen hayır kurumu.
İmece Daha çok kırsal yerleşim yerlerinde, birçok kişinin toplanıp elbirliğiyle bir kişinin işini görmesi ve herkesin benzer işlerinin sırayla bitirilmesidir.
İmtiyaz (Ayrıcalık-Kapitülasyon) Bazı kişilere, topluluklara ya da devletlere, muhatapları tarafından başkalarına verilmiş olanlardan farklı olarak verilen, iki tarafın da ancak daha çok imtiyazı alan tarafın yararına olan çeşitli izin, ruhsat, hak ve çıkarlardır. İmtiyazlar genellikle ticari alanda olmakla birlikte, hukuki ve dini alanlarda da imtiyazlara rastlanır.
İncil İsa Peygamber'e indirilen, "Yeni Ahit" olarak da bilinen, Matta, Markos, Luka ve Yuhanna adlı azizler tarafından ayrı ayrı derlenip düzenlenen, içinde Hz. İsa'nın yaşamı, yasa ve öğretisi bulunan kutsal kitaptır. Sözlük anlamı "muci-ze"dir. İlk İncil Yunanca olup, Latince olanları yaygındır.
İngiliz Muhipleri Derneği Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra İstanbul'da kurulan, Anlaşma Devletleri ile işbirliği içerisinde bulunarak Anadolu Hareketi'ne karşı en fazla zarar veren örgütlerdendir. İngiliz gizli haber alma örgütü tarafından kurdurulan bu cemiyetin en tanınmış üyeleri Vahidettin ve Damat Ferit'tir.
İnha Bir göreve atama ya da terfi için yazılan yazı.
İnhisar Tekel.
İnhitat Son bulma, yıkılıp dağılma, çökme, gerileme. (İnhitat devri: Gerileme Devri).
İnkılap Bir halden başka hale dönüşme, biçim değiştirme, devrim anlamına gelir. Diğer taraftan, inkılap, toplumların çeşitli alanlarda, toplumun ihtiyaçlarına göre birtakım düzenlemelerle birlikte yeni bir düzen getirmesidir. Atatürk inkılapçılığı; toplumsal ihtiyaçları karşılamak için kurallar koymayı, düzenlemeler yapılırken izlenecek yol ve yöntemler belirlemeyi öngörür.
Diğer Tarih Terimleri
Terimler Sözlüğü Ana Sayfa
Açıklamalı Tarih Terimleri Sözlüğü